نقش هیجان پذیری و توانایی خودمهارگری در تبیین رفتارهای پرخطر در دانش آموزان

زمینه و هدف: مفهوم گسترده رفتار پر­خطر، دامنه­ ای از رفتار­ها را در بر­می ­گیرد که نه تنها برای فرد دارای رفتار­های پر­خطر و افراد مهم زندگی وی زیان­­ های جدی به بار می ­آورد، که باعث صدمه غیرعمدی به افراد بی­گناه دیگر نیز می­ شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش هیجان­ پذیری و توانایی خودمهار­گری در تبیین رفتار­های پرخطر در دانش ­آموزان انجام شد. روش: طرح پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی بود. جامعه شامل تمامی دانش ­آموزان دختر دبیرستانی مشغول به تحصیل در مدارس ناحیه ۲ آموزش و پرورش شهر رشت در سال تحصیلی ۹۵-۱۳۹۴ بودند که ۲۵۰ نفر از آنها با روش نمونه ­گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع ­آوری داده ­ها از پرسشنامه ­های هیجان­ خواهی (زاکرمن، ۱۹۷۱)، خودمهار­گری (تانجی، بامیستر و بون، ۲۰۰۴)، و    رفتار­های پرخطر (زادمحمدی و همکاران، ۱۳۹۰) استفاده شد. تحلیل داده ­ها با استفاده از روش همبستگی و رگرسیون چندگانه انجام شد. یافته ­ها: نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین خودمهار­گری و هیجان­ پذیری با رفتار­های پرخطر رابطه وجود دارد (۰/۰۱>p). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد هیجان ­پذیری و خودمهار­گری می­ توانند ۱۲ درصد از  رفتار­های پرخطر را پیش­بینی کنند (۰/۰۰۰۱>p). نتیجه ­گیری: هیجان­ ها خیلی سریع ­تر از منطق و شناخت آشکار می­ شوند بنابراین می­ توانند زمینه ­ساز بروز رفتارهای پرخطر می ­شوند اما خودمهارگری با کمک به تنظیم هیجان­ ها به شیوه­ای مناسب و تعدیل آنها در کاهش رفتارهای پرخطر نقش دارد.

کلیدواژه ها:

Excitement ، self-control ، risky behaviors ، Students ، هیجان پذیری ، خودمهار گری ، رفتارهای پرخطر ، دانش آموزان