دلایل ایجاد ریزگرد ها و راهکارهای مقابله با آنها

فعالیت های بشری همواره با تخریبهای زیست محیطی همراه بوده که باعث به وجود آمدن پیامدهای انسانی و طبیعی فراوانی گردیده است که نمونه ی قابل اشاره ای از آن بحث ریزگردها می باشد.در سال های اخیرتغییرات فراوانی در خاک عراق رخ داده به طوری که با کاهش رطوبت خاک و افزایش شوری ، حساسیت خاک برای فرسایش بادی بیشتر شده است .کشور ما به سبب شرایط اقلیمی و جغرافیایی، مستعد رخداد توفان گرد و غبار است. تغییرات آب و هوایی مثال بارزی از یک مسئله زیست محیطی است که محدود به مرزهای کشورها نیست، بر همین مبنا، منبع آلودگی آب و هوا میتواند در کشوری باشد، اما پیامدهای آن در جای دیگر تجربه شود طی سال های اخیر طوفان های گردو غبار در خاورمیانه و به خصوص در صحاری عربستان و عراق اثرات زیان بار زیادی را برای کشورمان به همراه داشته که دامنه آن تا شهرهای عمده کشور نیز کشیده شده است. وسعت خسارات این پدیده تنها محدود به تهدید اراضی کشاورزی و مناطق صنعتی نبوده، بلکه با مختل نمودن زندگی عادی شهروندان، آشکارا تبدیل به یک تهدید جدی زیست محیطی شده و واکنش افکار عمومی را به دنبال داشته است.امروزه به علت بالا بودن غلظت، فراوانی، وسعت و دوام؛پدیده گرد و غبار، به یک بحران ملی، منطقه ای و بین المللی تبدیل شده است .این پدیده در تمام سال رخ می دهد اما فراوانی وقوع و اثر منفی آن و کیفیت بدتر هوا در فصل گرم بیشتردیده می شودکه دلیل آن تواتر ورود گردو غبار از کشور عراق و ناپایداری جوی صحرای حجاز ،کاهش رطوبت هوا ،خشکسالی ، استفاده بی رویه از منابع آبی و منابع طبیعی ، افزایش دما و سرعت و جهت باد و و خشک شدن تالابها و سوء مدیریت است.ریزگرد پیامد های مختلفی در ابعاد اقتصادی ،اجتماعی ، سیاسی،زیست محیطی . ونهادی و سازمانی در پی دارد.در این مقاله با روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و با بهره گیری از داده ها ، نقشه ها و ... در خصوص شناخت از وضعیت جغرافیای پدیده ریزگرد و نیز در مورد عوامل ایجاد کننده آن واثرات آن برمحیط زیست، و همچنین روش های مقابله با آن بحث گردیده است . مهمترین عوامل ایجاد ریزگرد عبارتند از خشکسالی، فرسایش، عدم وجود پوشش گیاهی و همچنین مدیریت ناصحیح منابع آبی می باشد. برای مقابله با آثار ریزگرد مالچ پاشی، احداث بادشکن، احداث تله های رسوبی و مدیریت صحیح منابع آب از مهمترین فاکتورها و راهکارهای کاهش طوفانهای ریزگرد و تثبیت کانونهای گردوغبار می باشد. پدیده ریزگرد تاثیر مستقیم بر سلامت انسان و بخش کشاورزی و ساخت و ساز و تاثیر مستقیم و غیرمستقیم بر اقتصاد و کاهش کیفیت زندگی داشته است.

کلیدواژه ها:

ریزگرد ، اثرات زیست محیطی ، علل وقوع ریزگرد ، پیامدهای انسانی ، روش های مقابله با ریزگردها