بررسی روند پدیده گردوغبار در ارتباط با سایر پارامترهای اقلیمی در منطقه غرب کشور(مطالعه موردی استان لرستان)

امروزه وقوع طوفان های گردوغبار نه تنها منابع اقتصادی بلکه منابع زیست محیطی را نیز تهدید می کند. در سال های اخیر فضای مناطق غرب و جنوب غرب کشور توسط این طوفانها اشغال شده است.این پژوهش با هدف بررسی روند پدیده گردوغبار در ارتباط با سایر پارامترهای اقلیمی در استان لرستان می باشد. بدین منظور یک بانک اطلاعات از عوامل اقلیمی (روزهای همراه با گردوغبار، متوسط دما، متوسط کمینه و بیشینه دما، ساعت آفتابی، بارش و متوسط بیشینه سرعت باد) برای دوره آماری (۱۳۷۹-۱۳۹۸) در محیط نرم افزاری Excel و SPSS تهیه شد.پس از تحلیل فراوانی روزهای همراه با گردوغبار در منطقه، با استفاده از آزمون ناپارامتری من – کندال به بررسی نوع روند حاکم بین داده ها پرداخته شد. نتایج اولیه نشان داد که متوسط فراوانی روزهای همراه با گردوغبار در سطح استان در دوره گرم سال بخصوص ماه های خرداد و تیر به بیشینه مقدار و در دوره سرد سال بخصوص ماه های آذر و دی به کمینه مقدار می رسد. بیشترین میزان ضریب تغییرات مربوط به ماه آبان با ۲.۵۲ و کمترین مربوط به اردیبهشت با ۰.۶۹ و فصل بهار با ۰.۶۲ می باشد. کمینه فراوانی روزهای همراه با گردوغبار در اکثر ماه های سال صفر می باشد و بیشینه فراوانی مربوط به ماه های خرداد و تیر با ۱۶ و ۱۷ روز و فصل تابستان با ۳۸ روز می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده در ایستگاه های بروجرد، الیگودرز و کوهدشت بین فراوانی روزهای همراه با گردوغبار و متوسط کمینه دما همبستگی مثبت ومعنادار در سطح ۰.۰۱ وجود دارد. همچنین بین پارامتر اقلیمی متوسط دما با گردوغبار در ایستگاه های الیگودرز و بروجرد همبستگی مثبت در سطح اطمینان ۰.۰۱ مشاهده می شود. تنها در ایستگاه الشتر بین متوسط بیشینه سرعت باد با گردوغبار همبستگی منفی و در سطح اطمینان ۰.۰۵ با مقدار -۰.۴۴ رابطه برقرار می باشد.

کلیدواژه ها:

گردوغبار ، من کندال ، پارامترهای اقلیمی ، من کندال ، لرستان