ارزیابی پسروی ناشی از هم خونی در صفات رشد و بازدهی مصرف خوراک در گوسفندان نژاد مغانی

     هدف از پژوهش پیش رو بررسی تاثیر هم­خونی بر صفات مرتبط با رشد شامل وزن تولد (BW)، وزن شیرگیری (WW) و متوسط افزایش وزن بدن (ADG) و صفات مرتبط با بازدهی مصرف خوراک شامل ضریب کلیبر (KR) و نرخ رشد نسبی (RGR) در گوسفندان نژاد مغانی بود. به این منظور پس از ویرایش اطلاعات و آماده ­سازی فایل شجره، ضرایب هم‎خونی بره ­ها توسط نرم ­افزار CFC برآورد شد و بر اساس آن بره ­ها در سه گروه با هم‎خونی صفر (۰۰/۰F=)، هم­خونی بین صفر تا ۵ درصد (۵%۰۰/۰) و هم‎خونی بالاتر از ۵ درصد (۵%F>) گروه­بندی شده و عملکرد رشد و بازدهی مصرف خوراک آنها با استفاده از میانگین صفات مورد مطالعه در سه گروه مذکور با هم مقایسه شد. به جای استفاده از ضرایب هم­خونی خام افراد، پسروی ناشی از هم‎خونی از طریق رگرسیون نمودن صفات مورد مطالعه بر روی ضرایب انفرادی افزایش در هم‎خونی افراد ( ) در قالب یک مدل دام که شامل اثرات ثابت و تصادفی و همچنین ضرایب افزایش در هم‎خونی افراد به­ عنوان متغیر کمکی همراه بود بررسی گردید. هر صفت با استفاده از ۶ مدل توسط نرم­ افزار WOMBAT تجزیه و تحلیل شد و بهترین مدل توسط شاخص AIC انتخاب و در ادامه میزان پسروی ناشی از هم‎خونی از بهترین مدل استخراج شد. میانگین هم­خونی در کل جمعیت ۳/۰ درصد و در جمعیت حیوانات همخون ۹۹/۱ درصد بود. روند افزایش هم‎خونی در هر سال به میزان ۰۷/۰ برآورد شد که از نظر آماری معنی ­دار نبود. تعداد موثر جمعیت۱ (Ne) به میزان ۱۰۷ راس برآورد شد که بالاتر از آستانه بحرانی مورد نیاز (۱۰۰ راس) جهت انجام انتخاب قرار داشت. افراد هم‎خون در مقایسه با افراد غیر هم‎خون وزن تولد و شیرگیری کمتری داشته، متوسط افزایش وزن بدن آنها کمتر بود و همچنین از نظر بازده خوراک که توسط ضریب کلیبر و نرخ رشد نسبی اندازه­ گیری شده بود در سطح پایین­ تری قرار داشتند، اگرچه از نظر آماری تفاوت بین افراد هم‎خون و غیر هم‎خون معنی­ دار نبود (۰۵/۰p>). تجزیه رگرسیونی نشان داد که به ازاء یک درصد افزایش در هم­خونی وزن تولد، وزن شیرگیری و متوسط افزایش وزن بدن به ترتیب به میزان ۱۸، ۳۱ و ۳۱/۰ گرم کاهش پیدا کرده است. این کاهش برای صفات ضریب کلیبر و نرخ رشد نسبی برابر ۲۴/۰ و ۰۳/۰ واحد بود. هم‎خونی پایین در جمعیت و برآورد بالاتر از حد بحرانی Ne نشان داد که تنوع ژنتیکی در جمعیت در حد قابل قبولی قرار دارد. پیشنهاد می­شود که استراتژی های اعمال شده برای مهار نرخ هم‎خونی ادامه یابند تا از افزایش هم­خونی در آینده جلوگیری شود.  

کلیدواژه ها:

Effective population Size ، Inbreeding ، Inbreeding depression ، Sheep ، گوسفند ، هم‎خونی ، پسروی ناشی از هم‎خونی ، تعداد موثر جمعیت