بررسی روابط ایران و روسیه در قرن جدید : اتحاد استراتژیک یا همگرایی منافع

در سه ‎دهه گذشته رابطه میان ج.ا.ایران و روسیه فرازونشیب های متعددی را تجربه کرده است. باوجود افزایش همکاری­ها در حوزه­های منطقه­ای و بین­المللی، در عمل دو کشور روابطی مقطعی و به عبارتی ناپایدار را تجربه کرده­اند. امروز باوجود همکاری بی­سابقه دو کشور در مواجهه با بحران سوریه و همسویی مواضع در پاره­ای مسائل، با توجه به تغییرات احتمالی در روابط روسیه و آمریکا و همچنین تداوم فشارهای آمریکا بر ضد ج.ا.ایران، چشم­انداز روشنی بر ادامه این همکاری قابل تصور نیست. این نوشتار سعی در فهم این مسئله دارد که آیا همکاری­های موجود در سیاست خارجی دو کشور نشان­دهنده یک اتحاد استراتژیک است یا به­سادگی، محصول منافع سیاسی کوتاه مدت یا یک اتحاد تاکتیکی برای مقابله با تهدیدات خاص است؟ لذا با تکیه بر مفهوم اتحاد استراتژیک در بررسی روابط ایران و روسیه، به­نظر می­رسد که روابط دو کشور، ویژگی­های اتحاد استراتژیک را نداشته و صرفا واکنشی به شرایط بین­المللی در موضوعات خاص است. درحقیقت این همکاری باید نوعی همسویی منافع در نظر گرفته شود، چرا که محدود و موقتی است و در زمینه­های خاصی جهت همکاری در برابر تهدیدی غیر دولتی وجود دارد.

کلیدواژه ها:

سیاستخارجی ج.ا. ایران ، سیاست‎خارجی‎ روسیه ، اتحاد استراتژیک ، همسویی منافع ، سیاست منطقه ای