کاربرد میکروارگانیسم های مهندسی ژنتیک در تجزیه زیستی زنوبیوتیک ها

امروزه تلاش های بسیاری در راستای استفاده از میکروارگانیسم های مهندسی ژنتیک که دارای مشخصات مطلوبجهت حل مشکلات محیط زیست می باشند، در حال انجام است. این ارگانیسم ها در ابعاد مختلف به حلمعضلات زیستی کمک می نمایند و قادر به ردیابی؛ شناسایی و حذف انواع آلاینده ها از محیط پیرامون ما میباشند. بدین منظور می توان از روش های بیولوژی مولکولی جهت افزایش سطح بیان پروتئین خاص؛ آنزیم و یامجموعه ای از آنزیم های باکتریایی جهت واکنش و حذف آلاینده های محیطی استفاده نمود.همچنین استفاده از میکرورگانیسم های مهندسی ژنتیک در تجزیه ضایعات خطرناک روشی بسیار کارآمد بوده ودر مقایسه با دیگر تکنیک های آزمایشگاهی روش های مطمئن تری می باشند. این ارگانیسم ها در راستای حذفضایعات صنعتی مختلف در صنایع گوناگونی نیز مورد استفاده قرار می گیرند و از توان پاکسازی بالایی در محیطبهره مند هستند.من الجمله مشکلات محیطی مطرح در حال حاضر، نشت سموم و آفت کش های کشاورزی به بستر آبهایزیرزمینی می باشد. همچنین می توان به دسته ترکیبات آلی سنتزی مانند مواد قابل حل آروماتیکی (بنزن،تولوئن،ایزومرهای گزیلن (BTEX)، ترکیبات کلردار، علف کش ها، تری کلوراتیلن (TCE)، نیترات، آترازین، الکل، کلروفورم و انواع هیدروکربن های آروماتیک پلی سیکلیک (پیرن، فلوئورانتن، نفتالن (PAHs)، بی فنیل های پلی کلریدی (PCBs) اشاره کرد که جزء مواد آلوده کننده مقاوم می باشند که هم در زیستگاه های خشکی و هم در زیستگاه های آبی دیده می شوند.بسیاری از این مواد به منظور اهداف صنعتی در مقیاس های وسیع مورد استفاده قرار می گیرند ولیکن درصورت استفاده غیر اصولی از این مواد امکان نشت این ترکیبات به محیط وجود دارد. این مواد جزء معمولیترین موادی هستند که می توانند وارد سیستم آبهای سطحی و آبهای زیرزمینی شده ، کیفیت آبها را زیر سوالبرند. همچنین این مواد درجات مختلفی از سمیت ، موتانوژن بودن، کارسینوژن بودن را از خود نشان می دهند.لازم به ذکر است که در مقایسه با دیگر روشهای موجود جهت سنجش و ردیابی آلودگی های محیطی، روشهایمهندسی ژنتیک، سریع تر و قابل اعتمادتر می باشند. با این وجود چنانچه GEMs دارای ژنهای پاتوژن و بیماریزا باشند؛ رها شدن آن ها در طبیعت مجاز نمی باشد. همچنین در مواردی که GEMs حاوی ترکیباتسمی برای برخی موجودات زنده باشند نیز شرایط مشابه می باشد. در این راستا نیز مقامات مسئول در حفاظتمحیط زیست بایستی تمهیدات موثری را اتخاذ نمایند.البته عواملی از جمله میزبان؛ تعداد سلولها و فعالیت آن ها؛ نیچ اکولوژیک GEM ها که امکان تقابل با دیگر اعضا محیط را به آن ها می دهد و غیره همگی روند انتقال ژن را تحت تاثیر قرار می دهند. با وجود اینکه انتقال ژنهای باکتریایی در طبیعت فرآیند رایجی می باشد با این وجود جهت بهره برداری گسترده از میکروارگانیسم های مطرح در این زمینه انجام مطالعات گسترده و مبسوط لازم و ضروری می باشد.

کلیدواژه ها:

میکروارگانیسم های مهندسی ژنتیک ، بیوسنسور میکروبی ، زنوبیوتیک ها