ویژگی های زمین شناسی و زایشی آگات های منطقه فردوس (خراسان جنوبی)

آگات های منطقه فردوس (شمال بلوک لوت) درون واحدهای آتشفشانی پالئوژن به شکل پرکننده حفره ها و شکستگی ها دیده می شوند. آنها به رنگ های سرخ، دودی، آبی، بنفش ، سبز و بی رنگ در ساخت های رگه ای، بلوردانی، ژئودی، نواری، ستاره ای، گل کلمی، خزه ای و کروی دیده می شوند. آگات ها به صورت درونگیر، قطعاتی از سنگ های میزبان را که دچار دگرسانی شده اند، بدون حاشیه واکنشی در بر گرفته اند. بررسی سیال های درگیر در شماری از آگات های فردوس، دمای همگن شدن برابربا ۱۰۲ تا ۲۳۳ درجه سانتیگراد با شوری ۲ تا ۱۱ wt% NaCl equiv. را نشان می دهد. مقدار REE درآگات های منطقه فردوس کم است و تنها در نمونه های با ساخت رگه ای مقدار تقریبا کل عنصرهای REE اندازه گیری شده است. برای بیشتر آگات ها آنومالی منفی در Eu و آنومالی مثبت در Yb و مقدارهای کمتر از ppm ۱۱۰ در Ba دیده شده است. ازاین رو، شواهد صحرایی، ریزدماسنجی و زمین شیمیایی گویای خاستگاه گرفتن سیلیس سیال های سازنده آگات های فردوس از سنگ های آتشفشانی هستند. دگرسانی سنگ های آتشفشانی و فرایند شیشه زدایی در توف ها شاید عامل تامین سیلیس سیال ها در میان سنگ های آتشفشانی بوده است. فراوانی عنصرهای گوناگون تا اندازه ای در رنگ کوارتزهای فردوس نقش داشته است؛ به گونه ای که رنگ دودی پیامد فراوانی بالای U و Th، رنگ سرخ پیامد فراوانی بالای Fe و Cr و رنگ آبی پیامد مقادیر بالای Ni و Cu است.  

کلیدواژه ها:

آگات ، ساخت ، ریزدماسنجی ، زمین شیمی ، بلوک لوت ، فردوس