بررسی اثر عصاره تنباکو به عنوان الیسیتور زیستی بر رشد و تولید ترپنوئیدهای قارچ دارویی گنودرما لوسیدوم

قارچ دارویی گنودرما لوسیدوم از هزاران سال پیش در طب سنتی آ سیای شرقی برای درمان بیماریها مورد ا ستفاده بوده ا ست. مطالعات ن شان میدهد، ترپنوئیدهای این قارچ رشد سلولهای سرطانی SW۶۲۰، ۹۵-D و MCF ۷ را مهار میکند. با وجود خواص فراوان ترپنوئیدها، استفاده از آنها به دلیل تولید کم و استخراج دشوار محدود شده است. یکی از روشهای افزایش تولید متابولیتهای ثانویه قارچی، استفاده از الیسیتورها در محیطکشت قارچ است. افزودن عصاره تنباکو به عنوان القاکننده آپوپتوز و p۴۵۰، میتواند سبب افزایش تولید ترپنوئیدها شود. هدف از این مطالعه بررسی و بهینه سازی اثر عصاره تنباکو بر رشد و تولید ترپنوئید قارچ گنودرما لوسیدوم CCGMC ۵.۶۱۶ است. پس از ۵ روز کشت در محیطکشت YPD، استخراج ترپنوئیدها با استفاده از کلروفرم از میسلیوم خشک شده انجام شد. عصاره تنباکو از برگهای خشک شده نیکوتیانا تباکوم تهیه شد. عصاره تنباکو در سه غلظت ۰/۷ mg/L)، ۰/۴، (۰/۱ در روز هفتم کشت به محیط کشت قارچ اضافه شد و پس از ۱۴ روز میسلیوم جداسازی شد. سپس اثر دو متغیر مستقل غلظت و زمان افزودن عصاره تنباکو بر رشد و تولید ترپنوئید با روش پاسخ سطح بهینه سازی شد. نتایج نشان میدهند افزودن عصاره تنباکو به محیط کشت قارچ سبب مهار رشد سلولی می شود. با افزودن ۰/۱ mg/L عصاره تنباکو به محیط کشت، تولید ترپنوئیدها %۶۰ افزایش مییابد. تجزیه وتحلیل نتایج روش پاسخ سطح نشان داد هر دو متغیر اثر معنیداری (p ۰.۰۵) بر رشد و تولید ترپنوئیدها دارند. بیشترین ترپنوئیدها زمانی تولید میشود که سلولها در روز چهارم در معرض ۰/۲ mg/L عصاره تنباکو قرار گرفتند. همه ی نمونه های تیمار شده با عصاره تنباکو، وزن خشک می سلیوم در مقایسه با کنترل افزایش یافت. مقدار بهینه تولید ترپنوئید، ۲۶۰/۵ ug/g میسلیوم خشک بود. نتایج این مطالعه میتوانند برای افزایش تولید و اثربخشی ترپنوئیدها مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

الیسیتور ، گنودرما لوسیدوم ، تنباکو ، تریترپنوئید