بررسی تاثیر سن و جنس روی هورمونهای شگ ماهی (Alosa braschnikowi) دریای خزر

گونه Alosa braschnikowi دارای رفتار تغذیه ای فرصت طلبانه در خزر جنوبی میباشد. به علت وجود وزن و طول مناسب، این ماهی یک گونه اقتصادی و ارزشمند به حساب می آید و دارای ارزش تجاری در بخش غربی دریای خزر است. همچنین، غذای سایر ماهیان مانند ماهیان خاویاری میباشد. هدف از انجام این مطالعه اندازه گیری فاکتورهای هورمونی شگ ماهی در دو جنس نر و ماده و در سنین مختلف میباشد تا مقادیر دقیق این هورمونها مشخص گردد. این مطالعه روی ۳۷ عدد ماهی در ساحل رودسر (استان گیلان) انجام گردید. جهت انجام این تحقیق شگ ماهیان در بهمن و اسفند ۱۳۹۶ و فروردین، اردیبهشت و آبان ۱۳۹۷ در سنین مختلف و در دو جنس نر و ماده صید شدند. نمونه ها به طور تصادفی انتخاب شده و بلافاصله پس از صید، از ماهیان خونگیری به عمل آمد و ماهیان در دو جنس نر و ماده و در ۳ رده سنی ۳)، ۴ و (۵ تقسیم شدند. هورمونهای تستوسترون، -۱۷ بتا استرادیول و -۱۷ آلفا هیدروکسی پروژسترون با استفاده از روش ELISA و به کمک کیت الایزا Monobind Inc اندازه گیری شدند. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که فاکتورهای -۱۷ بتا استرادیول و -۱۷ آلفا هیدروکسی پروژسترون بین دو جنس دارای اختلاف معنیدار آماری نبودند .(P> ۰/۰۵) با این حال، مقدار تستوسترون بین دو جنس دارای اختلاف معنیدار آماری بود (F: ۷.۶۵۵, Sig: ۰.۰۰۱ <۰.۰۵) و مقدار آن در ماهیان نر بیش از ماهیان ماده بود. همچنین، فاکتورهای تستوسترون، -۱۷ بتا استرادیول و -۱۷ آلفا هیدروکسی پروژسترون در سنین مختلف دارای اختلاف معنیدار آماری نبودند .(P> ۰/۰۵) در یک نتیجه گیری کلی میتوان گفت که شاخصهای هورمونی این ماهی توسط سن تحت تاثیر قرار نمی گیرد و فقط تا حدودی جنسیت روی این شاخصها موثر است. به نظر میرسد که علت احتمالی تفاوتهای هورمونی در این مطالعه، تاثیر عواملی مانند مراحل تولیدمثلی بر این هورمون ها باشد که نسبت به فاکتورهای سن و جنس از اثرگذاری بسیار بیشتری برخوردار میباشد.

کلیدواژه ها:

شگ ماهی (Alosa braschnikowi) ، تستوسترون ، -۱۷ بتا استرادیول ، -۱۷ آلفا هیدروکسی پروژسترون