استرس اکسیداتیو القا شده توسط عصاره فیلتر سیگار در کبد ماهیان طلایی

در دنیا سالیانه حدود ۵/۵ تریلبون سیگار تولید شده و از میان تقریبا ۴/۵ تریلبون ته (فیلتر) سیگار (Cigarette butt) نیز به عنوان پسماند بر جای گذاشته می شوند. نحوه پراکنش ته سیگارها در سراسر دنیا موجب شده که این پسماندهای خطرناک به عنوان یکی از مهم ترین عوامل خطرآفرین در محیط زیست مورد توجه قرار گیرند. ته سیگارها به کمک جریان های آبی ناشی از طوفان ابتدا به درون آب های سطحی و در نهایت به درون آب های عمقی را پیدا کنند. به دنبال افزایش تولید و حضور رادیکال های آزاد و اختلال در فعالیت سیستم دفاع آنتی اکسیدانی استرس اکسیداتیو ایجاد شده که نتیجه آن بروز اختلالات ساختاری و عملکردی در بدن جانداران است. در پژوهش حاضر هدف ما بررسی تغییرات احتمالی در بیومارکرهای استرس اکسیداتیو القا شده توسط عصاره فیلتر سیگار در بافت کبد ماهی طلایی (C. auratus L.) در شرایط استاندارد آزمایشگاهی بوده است.حداقل ۸ قطعه ماهی طلایی و عصاره دو عدد فیلتر سیگار از نوع کنت به هر تانک شیشه ای۵۰ لیتری اضافه گردید (با سه تکرار مستقل). ۷ و ۱۰ روز پس از این تیمار بافت کبد ماهیان به سرعت جدا و در هوموژنیت آنان میزان تغییرات بیومارکرهای استرس اکسیداتیو شامل فعالیت آنتی اکسیدان های آنزیمی; گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) و سوپراکسیددیسموتاز (SOD) همراه با محتوی پروتیین های کاربولینه (CP) تولید شده در مقایسه با گروه های شاهد به روش اسپکتروفوتومتری سنجیده شد. نتایج ما نشان داد که تمامی تیمارهای با عصاره فیلتر سیگار موجب افزایش معنی دار در سطوح بیومارکرهای استرس اکسیداتیو در بافت کبد ماهیان طلایی شده اند .(p<۰/۰۵) این تغییرات معمولا توام با بروز اختلالات ساختاری و عملکردی در بافت های مشخص از بدن جانور خواهند بود. در مطالعه ما فقط ۳ مورد مرگ و میر مشاهده شد. در مجموع به محض ورود فیلترهای سیگار مصرف شده به درون محیط های آبی ممکن است به مرگ و میر ماهیان به علت اختلالات فیزیولوژیکی مشخص در کبد آنان منجر گردد.

کلیدواژه ها:

پسماند سیگار ، ماهی ، آنزیم های آنتی اکسیدانی ، اکسیداسیون ، پروتئین های کاربولینه شده