ویژگی آنتی اکسیدانی و ضد باکتری ریشه گیاه Salvia abrotanoides (Kar.) Sytsma

گیاه Salvia abrotanoides (Kar.) Sytsma (مریم گلی روسی) از گیاهان دارویی مورد استفاده در طب سنتی ایران و دارای ترکیباتی با فعالیتهای زیستی متعدد است. در این پژوهش، ریشه گیاه در مرحله بذردهی، از منطقه کلات (شمال شرقی ایران) جمع آوری شد. پس از سنجش محتوای ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی کل در عصاره های متانلی و اتیل استاتی ریشه گیاه به روش رنگسنجی، فعالیت آنتی اکسیدانی به روشهای مهار رادیکال آزاد DPPH و TBARS ارزیابی گردید. علاوه بر این، اثر عصاره ها در مهار رشد باکتری های گرم منفی Pseudomonas aeruginosa) و (Escherichia coli و گرم مثبت Staphylococcus aureus) و (Bacillus cereus به روش رقتهای متوالی، بررسی و حداقل غلظت بازدارندگی از رشد (MIC) و حداقل غلظت کشنده باکتری (MBC) برای آنها تعیین شد. عصاره متانلی ریشه دارای محتوای فنل کل بیشتر ولی فلاونوئید کل کمتری نسبت به عصاره اتیل استاتی بود. در هر دو روش، عصاره اتیل استاتی قدرت آنتی اکسیدانی بیشتری نسبت به عصاره متانلی داشت. مقدار IC۵۰ در روشهای DPPH و TBARS برای عصاره اتیل استاتی به ترتیب ۶۵/۲۱ و ۵/۱۵ میکروگرم در میلی لیتر و برای عصاره متانلی به ترتیب ۱۳۲/۱۸ و ۱۰/۳۱ میکروگرم در میلی لیتر اندازه گیری شد. عصاره اتیل استاتی به طور قابل توجهی از رشد باکتریهای MIC) E. coli و ۰/۱ MBC میلی گرم در میلی لیتر)، P. aeruginosa MIC) و MBC به ترتیب ۰/۰۵ و ۰/۱ میلی گرم در میلی لیتر) و MIC) S. aureus و MBC به ترتیب ۱/۲۵ و ۲/۵ میلی گرم در میلی لیتر) ممانعت کردو اثر قویتری در مهار رشد این باکتریها نسبت به عصاره متانلی داشت. باکتری B. cereus به عصاره متانلی ریشه گیاه MIC) و ۲/۵ MBC میلی گرم در میلی لیتر) حساستر از عصاره اتیل استاتی بود. در کل میتوان عصاره ریشه گیاه مریم گلی روسی را به عنوان منبع ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضد باکتری طبیعی، جهت انجام آزمایشهای تکمیلی و کاربرد در صنایع دارویی و غذایی مورد توجه قرار داد.

کلیدواژه ها:

فنل کل ، فلاونوئید ، مریم گلی روسی ، DPPH ، TBARS