اثر سلنیوم بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی و تجمع متابولیت های ثانویه در بادرشبویه تحت تنش شوری

تنش شوری یکی از دلایل حیاتی است که بر بهرهوری محصولات تاثیر منفی میگذارد و دستیابی به روشهای مناسبی برای کاهش اثرات منفی آن ضروری است. سلنیوم نقش مهمی در رشد، تجمع متابولیتهای ثانویه، پاسخ به تنشها و سازگاری گیاهان دارد. علاوه بر این، پاسخ دوگانه سلنیوم به رشد گیاه (مفید یا مضر) به غلظت آن بستگی دارد. مکانیسم تحمل شوری تحت تاثیر سلنیوم به طور کامل روشن نشده است. این مطالعه نقش احتمالی سلنیوم در تنظیم تحمل به شوری گیاه دارویی بادرشبویه (Dracocephalum moldavica L.) را بررسی کرده است. آزمایش گلدانی برای بررسی نقش سلنیوم (صفر، ۵ و ۱۰ میکرومولار، (Na۲SeO۴ در رشد و نمو خواص بیوشیمیایی و تجمع متابولیتهای ثانویه در گیاهان بادرشبویه تحت سطوح مختلف شوری (صفر ، ۲۵ ، ۵۰ و ۷۵ میلی مولار، (NaCl انجام شد. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که تمام پارامترهای بررسی شده تحت تاثیر کاربردهای شوری و سلنیوم قرار گرفتند. افزایش شوری منجر به کاهش وزن تر و وزن خشک قسمتهای هوایی و میزان اسانس شد، در حالی که فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی، فنل کل، فلاونوئیدها و محتوای آنتوسیانین بسته به افزایش غلظت شوری افزایش یافت. محلول پاشی سلنیوم به ویژه در غلظت کم باعث افزایش کلیه صفات ذکر شده در شرایط تنش شد. در مقابل، میزان بالای سلنیوم اثر منفی شوری را بیشتر کرد، به طوری که کمترین مقدار پارامترهای رشد و اسانس توسط ۱۰ میکرومولار سلنیوم تحت شوری ۷۵ میلی مولار NaCl بدست آمد. این مطالعه نشان می دهد که سلنیوم با غلظت کم ۵) میکرومولار) از طریق افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و محتوای فنلی کل، نقش مهمی در کاهش اثرات مضر شوری دارد و در نتیجه عملکرد گیاهان بادرشبویه و میزان اسانس تحت تنش شوری بهبود یافت.

کلیدواژه ها:

آنتوسیانین ، آنزیم های اکسیداتیو ، اسانس ، فلاونوئید ، فنل کل