بررسی اثر قارچ میکوریز آربوسکولار بر رنگیزه های فتوسنتزی و پارامترهای رشدی Valeriana officinalis L. تحت تنش کم آبی

کم آبی امروزه از شایعترین تنشهای غیرزیستی در سراسر جهان از جمله ایران است که با ایجاد اختلال در فرآیندهای فتوسنتزی، رشد و تولید گیاهان را محدود میکند. یکی از راهکارهای زیستی برای مقاومسازی گیاهان در شرایط تنش استفاده از کودهای زیستی حاوی میکروارگانیسم های مفید خاک از جمله قارچهای میکوریز آربوسکولار (AM) است. این تحقیق به منظور ارزیابی اثر کلونیزاسیون قارچ Funneliformis mosseae بر ویژگیهای رشدی و محتوای کلروفیل گیاه سنبل الطیب تحت تنش کم آبی در طی سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تکرار انجام شد. گیاهان میکوریزی و غیر میکوریزی تحت سه سطح رطوبتی مختلف (آب قابلاستفاده %۱۰۰AW :(AW)، %۷۰AW و (% ۴۰AW به مدت دوماه قرار گرفتند. نتایج نشان داد تنش خشکی به طور معنیداری سبب کاهش وزنهای تر و خشک بخش هوایی و ریشه، طول ریشه و وزن خشک کل گیاه در هر دو سطح رطوبتی %۷۰AW و %۴۰AW گردید. همچنین محتوی نسبی آب برگ در سطح رطوبتی %۷۰AW و محتوای کلروفیل کل، کلروفیل a و کلروفیل b نیز تنها در سطح رطوبتی %۴۰AW کاهش معنیداری نشان داد. در این تحقیق، کلونیزاسیون با قارچ Funneliformis mosseae منجر به افزایش معنیداروزنتر بخش هوایی و زیرزمینی، وزن خشک ریشه، وزن خشک کل گیاه و نسبت وزن خشک ریشه به بخش هوایی در دو سطح تنش خشکی گردید. در گیاهان میکوریزی، طول ریشه در سطح %۷۰AW و وزنخشک بخش هوایی در سطح %۴۰AW به طور معنیداری بیشتر از گیاهان غیرمیکوریزی بود. همچنین محتوای کلروفیل کل، کلروفیل a و کلروفیل b گیاهان تلقیح شده در سطوح رطوبتی شاهد و %۴۰AW به ترتیب حدود ۲۰ و %۵۰ به طور معنیداری بیشتر از گیاهان بدون تلقیح مربوطه بود. نتایج نشان میدهد که تلقیح گیاه با قارچ میتواند موجب بالا رفتن ظرفیت فتوسنتزی و در نتیجه بهبود شاخصهای رشدی گیاه میزبان تحت تنش خشکی گردد.

کلیدواژه ها:

Funneliformis mosseae ، تنش اسمزی ، سنبل الطیب ، زیست توده ، محتوای کلروفیل