نشانه شناسی رمزگان های زبانی در سروده «ملحمه الهجره الثالثه» از «کاظم السماوی»

نشانه­شناسی رمزگان­ها، یکی از روش­های نوینی است که ناقدان در بررسی و تاویل متون ادبی به آن اهتمام ورزیده­اند و از مفاهیمی اساسی است که نشانه­ها به وسیله آن، معنای ویژه خود را می­یابند. کاظم السماوی (۱۹۱۹- ۲۰۱۰م) از شاعران توانمند معاصر عراق است که بخش قابل توجهی از شعر وی را نشانه­ها، نمادها و اسطوره­ها تشکیل می­دهد. سروده «ملحمه الهجره الثلاثه» از اشعاری است که وی در آن، با خلق مجموعه­ای از نشانه­ها؛ پیام مورد نظر خود را با مخاطب در میان می­گذارد.  این پژوهش کیفی، به شیوه توصیفی- تحلیلی، با استفاده از نسخه­های خطی و کتابخانه­ای، به بررسی این قصیده برای یافتن مهم­ترین رمزگان­های زبانی آن و بیان ارتباط آن­ها با زندگی شاعر از یک­سو و نقش آن در هماهنگی قصیده از سوی دیگر، پرداخته است. هدف از بررسی و تحلیل این قصیده از منظر رمزگان­ها آن است تا خواننده تا حد زیادی با زوایای پنهان شعر سماوی و اندیشه وی آشنا شود. نتایج نشان می­دهد که نشانه­های شخصیت شاعر و گرایش­های شخصی او به طور واضح در رمزگان­های مربوط به صاحب متن و عنوان تجسم یافته است؛ همان طور که یکپارچگی قصیده به کمک رمزگان­های زیبایی­شناختی و بینامتنی به اضافه دیگر رموز محقق شده است که این امر، بر ارزش ادبی قصیده افزوده است. همچنین، بررسی­ها، حاکی از آن است که سروده حاضر، برخاسته و متاثر از زندگی وی و سال­های دراز غربت و تبعید است که شاعر به صورت آگاهانه بسیاری از رمزگان­ها را برای بیان مقصود خود که همان برانگیختن حس مبارزه و مقاومت است بکار گرفته است. وی به خوبی توانسته است در پس این نشانه­ها، مقصود خود را بیان و با خواننده ارتباط برقرار کند. کلیدواژه ها: نشانه شناسی، رمزگان­ها، کاظم السماوی، ملحمه الهجره الثلاثه.      نشانه­شناسی رمزگان­ها، یکی از روش­های نوینی است که ناقدان در بررسی و تاویل متون ادبی به آن اهتمام ورزیده­اند و از مفاهیمی اساسی است که نشانه­ها به وسیله آن، معنای ویژه خود را می­یابند. کاظم السماوی (۱۹۱۹- ۲۰۱۰م) از شاعران توانمند معاصر عراق است که بخش قابل توجهی از شعر وی را نشانه­ها، نمادها و اسطوره­ها تشکیل می­دهد. سروده «ملحمه الهجره الثلاثه» از اشعاری است که وی در آن، با خلق مجموعه­ای از نشانه­ها؛ پیام مورد نظر خود را با مخاطب در میان می­گذارد.  این پژوهش کیفی، به شیوه توصیفی- تحلیلی، با استفاده از نسخه­های خطی و کتابخانه­ای، به بررسی این قصیده برای یافتن مهم­ترین رمزگان­های زبانی آن و بیان ارتباط آن­ها با زندگی شاعر از یک­سو و نقش آن در هماهنگی قصیده از سوی دیگر، پرداخته است. هدف از بررسی و تحلیل این قصیده از منظر رمزگان­ها آن است تا خواننده تا حد زیادی با زوایای پنهان شعر سماوی و اندیشه وی آشنا شود. نتایج نشان می­دهد که نشانه­های شخصیت شاعر و گرایش­های شخصی او به طور واضح در رمزگان­های مربوط به صاحب متن و عنوان تجسم یافته است؛ همان طور که یکپارچگی قصیده به کمک رمزگان­های زیبایی­شناختی و بینامتنی به اضافه دیگر رموز محقق شده است که این امر، بر ارزش ادبی قصیده افزوده است. همچنین، بررسی­ها، حاکی از آن است که سروده حاضر، برخاسته و متاثر از زندگی وی و سال­های دراز غربت و تبعید است که شاعر به صورت آگاهانه بسیاری از رمزگان­ها را برای بیان مقصود خود که همان برانگیختن حس مبارزه و مقاومت است بکار گرفته است. وی به خوبی توانسته است در پس این نشانه­ها، مقصود خود را بیان و با خواننده ارتباط برقرار کند.        

کلیدواژه ها:

: نشانه شناسی ، رمزگان­ها ، کاظم السماوی ، ملحمه الهجره الثلاثه