بررسی نظام حزبی در اقلیم کردستان عراق از منظر جامعه منشوری فردریگز

رحمت حاجی مینه[۱]- ارسلان عبدالله پور[۲] تاریخ دریافت: ۲۵/۸/۱۳۹۸- تاریخ پذیرش: ۲۸/۹/۱۳۹۸   چکیده: اقلیم کردستان عراق در سال۱۹۹۱ به دنبال طرح منطقه امن و پرواز ممنوع، به عنوان منطقه خودگردان در محدوده قانونی عراق اعلان موجودیت کرد. بعد از تصویب قانون فدرالیسم در عراق در سال ۲۰۰۵، این منطقه به طور رسمی به یک منطقه فدرال با حکومتی محلی و دارای دستگاه اجرایی و مدیریتی نیمه مستقل از عراق مبدل شده است. این پژوهش با بررسی این مساله نظریه­ جامعه­ منشوری فردریگز و شاخص­های این نوع جامعه مورد پژوهش قرار گرفته تا به تناظر آن به بررسی تاریخی ویژگی­های نظام دیوانسالاری در منطقه اقلیم کردستان پرداخته شود. سوال اصلی پژوهش این است که آیا حکومت اقلیم توانسته است شاخص­هایی چون ناهمگونی، رسمیت، تداخل، خویشاوندگرایی و قوم گرایی، بازار و تمرکز قدرت، به عنوان مولفه ­های جامعه­ ­منشوری را از پیش­رو بردارد یا همچنان حکومت­ داری خود را برپایه ساختارهای سنتی به پیش می­برد؟ روش گردآوری اطلاعات­، با توجه به برون­مرزی بودن موضوع مطالعه و عدم دسترسی به اسناد آن نظام، به شکل کتابخانه ­ای و اینترنتی بوده و روش تحقیق هم توصیفی تحلیلی می­باشد. با توجه به الگوی مورد نظر ریگز، نتایج حاکی از این ادعاست که شرایط و ویژگیهای نظام سیاسی منطقه­ی مذکور، علیرغم دارا بودن مولفه­ های دموکراتیک، انطباق بیشتری با وضعیت جامعه­ منشوری دارد. وضعیتی که این اقلیم را از حکمرانی خوب دور کرده است. [۱] - استادیار روابط بین الملل، گروه ارتباطات و علوم اجتماعی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران: نویسنده مسئول [e-mail]    [۲] - دانشجوی دکتری، سیاستگزاری عمومی، واحد تبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران؛ مدرس، واحد بوکان، دانشگاه آزاد اسلامی، آذربایجان غربی، ایران   [e-mail]

کلیدواژه ها:

اقلیم کردستان ، جامعه منشوری ، نظام حزبی ، حکمرانی خوب ، تعامل الگومند