کاربرد تحلیل اثر رگبارهای متوالی در مدیریت آب در کرت های واجد فرسایش شیاری

فرسایش شیاری با تمرکز جریان روی دامنه ها رخ می دهد و به عنوان مرحله انتقالی از فرسایش سطحی به توسعهیافته می باشد. بر همین اساس شناخت پویایی عملکرد هیدرولوژیک آن از اهمیت بالایی برخوردار است. ازطرفی رگبارهای متوالی با تاثیر بر میزان نفوذ و رطوبت اولیه باعث تغییر در تولید رواناب جریان متمرکزفرسایش شیاری می شود. حال آنکه تغییرپذیری رفتار تولید رواناب حاصل از رگبارهای متوالی در آن کمترمورد توجه قرار گرفته است. در این راستا پژوهش حاضر با هدف تحلیل اثر چهار رگبار متوا لی با فاصله زمانیسه روز با شدت ۵۰ م یل یمتر بر ساعت و دوام ۳۰ دقیقه توام با رواناب مازاد به میزان حدود سه لیتر بر دقیقه ومساعد کننده شرایط تولید شیار با سه تکرار در کرت های متوسط (یک در شش متر) با شیب ۳۰ درصد و مستقردر آزمایشگاه شبیه ساز باران و فرسایش دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس انجام پذیرفت. نتایج نشانداد که حجم رواناب تولیدی طی رگبارهای متوالی رفتار متفاوتی داشته به طوری که از رگبار اول به رگبار چهارممیزان تولید رواناب به سبب تغییر نوع جریان و افزایش نفوذ عمقی و افزایش نشت ناشی از کاهش عمق خاک،کاهش داشته است. به نحوی که مقدار انحراف معیار تولید رواناب سطحی متوالی از ۱/۴۹± به ۱۵/۷۱± تغییر وحدود ۷۱/۴۱ درصد کاهش داشته و بر میزان آب نشت یافته از کرت ها افزوده شد. یافته های پژوهش حاضرزمینه ساز درک بیشتر رفتار هیدرولوژیک حوزه آبخیز در قبال فرسایش شیاری و اهمیت آن در حفظ آب سبز درمدیریت زراعی می باشد.

کلیدواژه ها:

پاسخ هیدرولوژیکی ، تخریب خاک ، جریان متمرکز ، حفاظت خاک