تعیین دمای کاردینال جوانه زنی بذر چهار علف هرز خانواده شب بوئیان

مدل­های رگرسیون ابزاری برای کمی­کردن پاسخ جوانه زنی علف­های هرز به دما می­باشند. به منظور تعیین دمای کاردینال چهار علف­هرز خانواده شب بوییان منداب (Eruca sativa Mill)، خردل­ دروغین Hirschfeldia incana L. Lagreze-Fossat))، خردل­وحشی (Sinapis arvensis L.) و خاکشیربدل (Erysimum repandum L.)، چهار آزمایش جداگانه با نه دما (۵، ۱۰، ۱۵،۲۰، ۲۵، ۳۰، ۳۵، ۴۰ و ۴۵ درجه سلسیوس) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال ۱۳۹۸ انجام شد. جوانه زنی علف­های هرز در پاسخ به دما متفاوت و در دمای ۴۰ درجه سلسیوس تنها علف­هرز خردل­دروغین (۳۸ درصد) جوانه زنی داشت و جوانه زنی سایر علف­های هرز کاملا متوقف شد. براساس مدل­های مورداستفاده، برای علف­هرز منداب (مدل بتا پنج پارامتره)، خاکشیربدل (بتا چهارپارامتره، خردل­وحشی و خردل­دروغین (دندانه­ای) بهترین مدل برای تعیین دمای کاردینال بودند. دمای مطلوب جوانه زنی علف­های­هرز منداب و خاکشیربدل به ترتیب معادل ۴۳/۱۹ و ۰۱/۱۶ درجه سلسیوس پیش بینی شد (بتا پنج و چهارپارامتره). هم چنین دمای مطلوب تحتانی و فوقانی برای علف­هرز خردل­دروغین به ترتیب ۲۷/۲۲ و ۲۶/۲۹ و برای خردل­وحشی ۲۳/۲۳ و ۸۶/ ۲۷ درجه سلسیوس به دست آمد (مدل دندانه­ای). بیش ترین رویش علف­های هرز منداب، خردل­دروغین و خردل­وحشی در آبان­ماه و برای علف­هرز خاکشیربدل از آذرماه تا بهمن­ماه قابل انتظار می­باشد. مدل­سازی جوانه زنی در پاسخ به دما می­تواند در مدیریت علف­های هرز به ویژه در تعیین زمان کنترل علف­های هرز موردتوجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

خاکشیربدل ، خردل دروغین ، مدل بتا ، مدل دندانه ای ، منداب