ارزیابی تاثیر محرک ها بر پاسخ بیوشیمیایی و بیان ژن های درگیر در بیوسنتز سزکوئی ترپنوئیدها در کشت ریشه های مویین گیاه دارویی سنبل الطیب (Valeriana officinalis L.)

ریزنمونه های برگ و دمبرگ حاصل از گیاهچه های رشد کرده گیاه سنبل الطیب (Valeriana officinalis L.) در شرایط درون شیشه ای، با سویه A۴ اگروباکتریوم رایزوژنز rhizogenesis) (Agrobacterium تلقیح گردید تا ریشه مویین تولید شود. ریشه های مویین تراریخت پس از تایید ماهیت تراریختی از طریق PCR، تکثیر داده شد و با سطوح مختلف نانواکسیدهای آهن و نیکل و متیل جاسمونات به تنهایی و در ترکیب با یک میلی مولار اسیدآمینه L-لوسین تیمار گردید. سپس در فواصل زمانی ۲۴ و ۷۲ ساعت پس از تیمار نمونه برداری ریشه های مویین انجام گرفت و صفات بیوشیمیایی، میزان فلاونوئید و بیان ژن های VoTPS۱ و VoTPS۶مورد بررسی قرار گرفت. بررسی سطح بیان ژن ها با استفاده از تکنیک Real-time PCR انجام گرفت. نتایج نشان داد که کاربرد تیمار ترکیبی ۱۰۰ میکرومولار متیل جاسمونات به همراه یک میلی مولار آمینواسید L-لوسین باعث افزایش معنی دار فعالیت آنزیم کاتالاز و میزان پرولین، نسبت به تیمار شاهد گردید. در بین غلظت های مختلف نانواکسید نیکل، غلظت ۳۰ میلی گرم بر لیتر به همراه یک میلی مولار آمینواسید L-لوسین فعالیت آنزیم پراکسیداز و غلظت ۶۰ میلی گرم بر لیتر میزان پروتئین کل را افزایش داد. در بین غلظت های مختلف نانواکسید آهن، غلظت ۳۰ میلی گرم بر لیتر، فعالیت آنزیم پراکسیداز و فلاونوئید و غلظت ۹۰ میلی گرم برلیتر به همراه یک میلی مولار آمینواسید L- لوسین، بیش ترین میزان پرولین را القاء نمود. بیشترین افزایش بیان برای ژنVoTPS۱ در تیمار ۶۰ میلی گرم بر لیتر نانواکسید آهن در ۲۴ ساعت پس از اعمال تیمار و برای ژن VoTPS۶ در تیمار متیل جاسمونات به همراه یک میلی مولار آمینواسید L-لوسین در ۷۲ ساعت پس از اعمال محرک دیده شد.

کلیدواژه ها:

اگروباکتریوم رایزوژنزAgrobacterium rhizogenesis) ) ، متابولیت ثانویه ، نانوذرات ، Real-Time PCR ، Valeriana officinalis L