بررسی تاثیر فضای دانشگاه بر حس دلبستگی به مکان : مطالعه موردی دانشگاه بجنورد

مکان دارای بعد مادی، و نیز بعد غیرمادی اس. مکان از طریق هردو بعد احساساتی در ساکنان خود ایجاد میکند. به واسطه این احساسات، نوعی دلبستگی به مکان در افراد ایجاد می گردد که سبب تثبیت حضور فرد در محیط می گردد. دلبستگی به مکان اغلب در زمینه ای ظاهر می شود که نوعی ارتباط ریشه دار وجود داردکه بر روابط بلند مدت و پیوند عاطفی و صمیمی با مکان متمرکز می شود و البته بر این تاکید دارد که مکان به تنهایی برای ایجاد دلبستگی به مکان، کافی نیست و از مشارکت میان مردم با سایرین و میان مردم با مکان شکل می گیرد. آن هایی که ارتباط و تعامل محدودی با مکان دارند، حس ضعیف تری نسبت به مکان دارند و نسبت به کسانی که از پیوندهای تاریخی عمیق تری با مکان برخوردارند، از دلبستگی ضعیفی بهره می برند. بطور کلی به دلیل تحولات سریع زندگی مدرن و نیاز به هماهنگی و تطابق با مکان های زندگی جدید، مطالعه دلبستگی اهمیت و ارزش زیادی در تحقیقات امروزی یافته است. امروزه مطالعه حس دلبستگی در حوزه نظامی و پدافند غیرعامل نیز گسترش یافته است. مطالعات متعدد محققان اسراییلی بر روی راهکارهای افزایش دلبستگی یهودیان به سرزمین های اشغال شده به منظور افزایش حضور آنان و گسترش و پایداری شهرک های مسکونی نشانگر اهمیت موضوع است. اکنون این پرسش مطرح می شود که به راستی چه عاملی باعث میشود تا انسان دلبسته فضا بوده و از فضای دیگر بیزار باشد؟ چه عوامل و فاکتورهایی در جریان ارزیابی فضا توسط انسان باعث چنین احساسی میشود؟ مقاله ی حاضر با هدف بر پایی، تامین و تقویت دلبستگی به مکان ضمن باز تعریف این مفهوم و معرفی معیارها در این زمینه، در ابتدا به مرور بر تاریخچه و نیز تعاریف مختلفی که دلبستگی به مکان در قالب آنها معرفی و دسته بندی می گردد می پردازد و سپس به دنبال شناسایی مهمترین مولفه های موثر بر شکل گیری دلبستگی به مکان است. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر احساس دلبستگی در بین دانشجویان دانشگاه بجنورد صورت گرفته است، در واقع هدف این تحقیق ارائه مولفه های موثر بر دلبستگی به مکان، نحوه سنجش ابعاد آن و تاکید بر ارتقاء میزان دلبستگی کاربران به دانشگاه می باشد. مقاله حاضر دارای روش تحقیق توصیفی و تحلیلی میباشد و برای گردآوری اطلاعات از اسناد و پژوهش های منتشر شده و نیز پرسشنامه بهره گرفته شده است، این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری آن را دانشجویان دانشگاه بجنورد تشکیل می دهند و نمونه ها به شیوه تصادفی انتخاب شده اند، سپس مولفه های موثر بر حس دلبستگی ، با تکیه بر شاخص های پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و اولویت بندی شده است. پرسشنامه های جمع آوری شده، به صورت آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در این راستا از آزمون آماری "وی کرامر" جهت رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته استفاده شده است. بر این اساس ۲۵ شاخص در قالب ۶ مولفه مورد سنجش واقع شده است. خلاصه نتایج پژوهش حاکی از آن است مولفه تعامل و امنیت به ترتیب مهمترین مولفه های کالبدی موثر بر احساس دلبستگی در فضای دانشگاه هستند. تعامل و امنیت می توانند بر حس دلبستگی به مکان در محیط دانشگاهی تاثیر زیادی بگذارند و نهایتا کارایی افراد در محیط دانشگاه را تحث تاثیر قرار دهند.

کلیدواژه ها:

حس دلبستگی مکان ، فضای دانشگاه ، دانشگاه بجنورد ، ضریب وی کرامر