حفاظت از منابع آب مناطق خشک و نیمه خشک، راهکارهای سازگاری با خشکسالی

در سالهای اخیر میزان بارش در حوضه آبریز زاینده رود به شدت کاهش یافته است و مشکل کم آبی در استان اصفهان و در طول مسیر این رودخانه به سمت شرق شدت معناداری داشته است. همچنین مهاجرت گسترده به شهر اصفهان، صنعتی شدن، توسعه بی رویه فضای سبز نامتناسب با اقلیم منطقه، راندمان پایین کاربرد آب در بخش کشاورزی و عدم مدیریت یکپارچه از جمله علل بحران آب در این منطقه است. بنابراین لازم است مدیریت یکپارچه و حکمرانی آب بر اساس مدیریت توامان عرضه و تقاضا، جامع نگری در کل چرخه آب و اصول توسعه پایدار و آمایش سرزمین در حوضه زاینده رود اعمال شود. به همین دلیل صیانت از منابع آب در مناطق خشک و توجه به شیوه های مقابله با خشکسالی امری ضروری است. در این مطالعه راهکارهای کاربردی مقابله با بحران کم آبی از جمله مدیریت مصرف بهینه، ساماندهی رودخانه، مدیریت پایش، کنترل و توزیع عادلانه و افزایش کارآیی قنوات با تمرکز بر حوضه زاینده رود به عنوان مطالعه موردی بررسی شده است. همچنین به بررسی روشهای مقابله با بحران آب و خشکسالی در استرالیای جنوبی که اقلیمی مشابه اکثر مناطق ایران دارد پرداخته شده است. به کارگیری راهکارهای پیشنهادی علاوه بر صیانت از منابع آب مناطق خشک به فرهنگی عمومی برای سازگاری با پدیده خشکسالی تبدیل خواهد شد. مدیریت صحیح و عادلانه توزیع منابع آب، اصلاح الگوی مصرف در بخش کشاورزی و فضای سبز شهری، استفاده از پساب، اصلاح الگوی کشت، شاخص آب مجازی و ارتقاء فرهنگ مصرف آب توسط شهروندان از جمله راهکارهای پیشنهادی جهت نیل به مفهوم سازگاری با خشکسالی است.

کلیدواژه ها:

حیات ، محیط زیست ، کم آبی ، مدیریت یکپارچه آب.