ارزیابی روند تغییرات بوم شناختی تالاب شادگان با استفاده از تصاویر سنجنده مودیس (از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۷)

امروزه خطر نابودی و تخریب تالاب ها به یکی از مهم ترین بحران های محیط زیستی در جهان تبدیل شده است. از این رو پایش پیوسته و طولانی مدت روند تغییرات بوم شناختی تالاب ها می تواند نقش کلیدی در حفاظت و مدیریت اصولی آنها داشته باشد. در مطالعه حاضر روند تغییرات ماهانه برخی شاخص های بوم شناختی محیط آبی تالاب شادگان شامل WST، NDVI، MVWR، VWR، LSWI، MNDWI و غلظت کروفیل-a طی سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۷ با استفاده از تصاویر ماهواره ای مودیس مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور تحلیل روند و بزرگی شیب روند به ترتیب از آزمون های من- کندال و شیب سن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد حجم آب موجود در تالاب در طی دوره مطالعه دارای روند افزایشی معنادار بوده است، درحالی که پوشش گیاهی تالاب در این دوره روند کاهشی و معناداری داشته است (p<۰/۰۵). همچنین نتایج نشان داد که تاریخ احتمالی شروع تغییر روند برای چهار شاخص NDVI، MVWR، MNDWI و LSWI اکتبر ۲۰۱۲ است که تقریبا هم زمان با توسعه برخی صنایع پرورش ماهی در بالادست این تالاب است. علاوه بر این در بازه زمانی مطالعه، بین شاخص های پوشش گیاهی با شاخص های آبی، همبستگی قوی معکوس (به طور میانگین به مقدار حدود ۰/۸۶-) مشاهده شد. به طور خلاصه نتایج پژوهش حاضر شواهدی از یک توالی معکوس و شرایط بحرانی را در تالاب شادگان نشان داد. تلفیق تکنیک های سنجش از دور و برخی روش های آماری مورد استفاده در این مطالعه و در نهایت، تهیه سری زمانی کامل و پیوسته از شاخص های مدنظر، می تواند برای شناخت بهتر پویایی بوم سازگان تالاب شادگان، و ارزیابی، مدل سازی و پیش بینی تغییرات وضعیت بوم شناختی این تالاب مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Shadegan Wetland ، Ecological changes ، MODIS imagery ، Chlorophyll ، تالاب شادگان ، تغییرات اکولوژیک ، سنجنده مودیس ، کلروفیل