بهسازی خاک های ریزدانه منطقه آزاد اروند خرمشهر با آهک و سرباره کوره فولاد برای استفاده در خاکریزی

خاک منطقه آزاد اروند خرمشهر ریزدانه چسبنده است و نمی­توان در خاکریزی ها از آن استفاده کرد. از طرفی مصالح مناسب برای این منظور (خاک درشت دانه) در فواصل دورتری قرار دارد که استفاده از آن مستلزم صرف هزینه هنگفتی است. در این راستا سعی بر بهسازی خاک منطقه با آهک و سرباره کوره فولادسازی است. در این تحقیق، بهسازی خاک ریزدانه این منطقه با افزودن آهک و سرباره بررسی شده است. بدین منظور بعد از نمونه برداری از خاک و انجام آزمایش­های شناسایی و تراکم، مقادیر متفاوتی از سرباره (۱۰ و ۲۰ و ۳۰ درصد وزنی خاک) و آهک (۲ و ۴ و ۶ درصد وزنی خاک خشک) به خاک افزوده شده و بعد از عمل آوری به مدت ۲۸ روز، با انجام آزمایش­های تعیین حدود اتربرگ، تراکم، مقاومت فشاری تک محوری و CBR اشباع و غیراشباع، تاثیر این مواد در بهبود خواص فیزیکی و مکانیکی خاک بررسی شده است. طبقه بندی خاک محل بر اساس طبقه­بندی یونیفاید، CL است و شاخص خمیری آن حدود ۲۵ درصد و مقدار یون سولفات آن بیش از ۵/۰ درصد است. نتایج آزمایش­ها نشان می دهد که با افزودن سرباره و آهک در مقادیر مختلف به خاک منطقه، خواص فیزیکی و مکانیکی خاک به طور چشم گیری بهبود می­یابد، به طوری که شاخص خمیری خاک کاهش یافته و مقاومت فشاری و مقدار CBR افزایش می­یابد. هم چنین در آزمایش تراکم وزن مخصوص خاک افزایش و درصد رطوبت بهینه کاهش می یابد. نتایج نشان می­دهد که تاثیر آهک بر خاک رس نسبت به سرباره زیادتر است و سرباره در مقادیر کم تر از ۳۵ درصد تاثیر چشم گیری در مقاومت فشاری خاک ندارد. اگرچه در نتایج آزمایش­های CBR غیراشباع در مقادیر سرباره بیش از ۲۰ درصد، افرایش چشم گیری در باربری دیده می شود. براساس پژوهش های قبلی، به دلیل وجود یون سولفات نسبتا زیاد در خاک، استفاده از آهک به تنهایی مناسب نبوده و سرباره می تواند علاوه بر بهبود فیزیکی شرایط خاک، به صورت شیمیایی از تشکیل کانی­های حجیم در اثر واکنش آهک با سولفات خاک (مثل کانی اترینگیت) جلوگیری کند.

کلیدواژه ها:

Keywords: Arvand free zone ، Soil improvement ، Lime ، Furnace steel slag ، CBR. ، منطقه آزاد اروند ، بهسازی خاک ، آهک ، سرباره کوره فولاد ، CBR