بررسی مقابله ای رده شناختی همگانی های گرینبرگ در گونه های ترکی رزن، تبریز و استانبولی

هدف از نگارش مقاله حاضر، راستی آزمایی همگانی های گرینبرگ و بررسی شمول آن­ها در حوزه های ترتیب واژه و مقوله های تصریفی در سه گونه ترکی رزن، تبریز و استانبولی است که از زیرشاخه های زبان ترکی محسوب می­شوند. دو گونه اول در منطقه غرب و شمال غرب ایران، در دو خطه مجزا به لحاظ جغرافیایی، واقع شده اند و گونه سوم، زبان رسمی کشور ترکیه است. در رسیدن به اهداف پژوهش، داده های هر سه گونه، به روش مصاحبه با گویشوران بومی، ضبط صدا و آوانگاری داده ها ثبت و ۴۵ همگانی گرینبرگ به­صورت هدفمند در داده های جمع آوری­شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش بیانگر آن است که با وجود دوری منطقه جغرافیایی، سه گونه مورد بررسی قرابت بسیاری را درحوزه های نحوی، صرفی و رده شناسی آشکار می سازند. البته تفاوت هایی نیز میان سه گونه به­ویژه گونه ترکی استانبولی با دو گونه دیگر دیده می شود که مهم­ترین آنان در حوزه واژگانی است. آمار و نتایج کاربردی این تحلیل طی تحقیق ارائه شده است. بر اساس نتایج این تحقیق از ۴۵ همگانی گرینبرگ، ۱۸ همگانی در داده ها کاربرد دارد و از این مجموعه حدود ۴۰ درصد از همگانی ها مورد تایید است. البته درصد مذکور در حوزه های متفاوت صرفی، رده شناختی و نحوی متفاوت است که در متن تحقیق مورد تبیین قرار گرفته است.      

کلیدواژه ها:

Key words: Typology ، Razan Turkish ، Tabriz Turkish ، Istanbul Turkish ، Greenbergian universals. ، واژه­های کلیدی: رده شناسی ، ترکی رزن ، ترکی تبریز ، ترکی استانبولی ، همگانی های گرینبرگ.