برآورد فرسایش خاک در حوضه آبخیز بلقارچای در شهرستان گرمی با استفاده از معادله ی جهانی فرسایش خاک تجدیدنظر شدهRUSLE و قابلیت های RS و GIS

وسیله خاک و دیگر نهشته های سطحی پوشیده شده است. فرسایش خاک یکی از مهمترین مسائل و مشکلاتی است که امروزه با آن مواجه هستیم. بهره برداری های روزافزون و عدم مدیریت صحیح انسان بر محیط طبیعی تاثیر زیادی بر تشدید روند تخریب و فرسایش خاک دارد. در این تحقیق با تحلیل پارامترهای موثر، وضعیت فرسایش و تولید رسوب در حوضه بلقارچای با مساحت ۱۴۸۷/۵۸کیلومتر مربع واقع در شمال استان اردبیل با استفاده ازمدلRUSLE و و قابلیت های سنجش از دور (RS) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) مورد مطالعه قرار گرفت. لایه پارامترهای مدل RUSLEشامل فرسایندگی باران، فر سایش پذیری خاک، شیب و طول دامنه، مدیریت پو شش گیاهی و عملیات حفاظت خاک به ترتیب با ا ستفاده از داده های بارندگی، ویژگی های فیزیکی و شیمایی خاک، مدل رقومی ارتفاع و کاربری اراضی در محیط سامانه اطلاعات مکانی تهیه شده اند و پس از روی هم گذاری لایه ها، مقدار فرسایش به صورت مکانی در سطح حوضه برآورد شد. حدود ۸ و ۵ درصد مساحت منطقه ی مورد مطالعه به ترتیب دارای میزان فرسایش بیش از ۱۰ و ۳۵ تن در هکتار در سال است که بیشترین مقدار آن در قسمت های جنوب و شمال حوضه است که آن هم ناشی از مقدار زیاد فرسایندگی باران و فرسایش پذیری خاک در این منطقه است. برر سی روابط رگر سیونی بین فاکتورهایRUSLE و مقدار فر سایش سالیانه خاک در منطقه ن شان داد که فاکتور توپوگرافی با بالاترین مقدار ضریب تبیین((۰/۴۹ بیشترین اهمیت را در برآورد فر سایش سالانه خاک در مدل RUSLE دارد .فاکتورهای پوشش گیاهی، بارندگی و فرسایش پذیری خاک به ترتیب در اولویت های دوم تا چهارم قرارمی گیرند.

کلیدواژه ها:

برآورد فرسایش خاک ، مدل RUSLE ، سنجش از دور ، سامانه اطلاعات مکانی ، حوضه ی آبریز بلقارچای