پهنه بندی انتشار نمک با استفاده از روشهای زمین آماری (مطالعه موردی: حوزه آبخیز دریاچه نمک)

سطح وسیعی از زمین های استان قم را مناطق شور و شورهزارها و گنبدهای نمکی و دریاچه های نمک تشکیل میدهد .در اکثر این مناطق سطح آب شور، بالا بوده و قابل دسترسی است. منشاءیابی نمک در آبهای سطحی نیازمند ایستگاه های کیفیت سنجی میباشد اما این ایستگاه ها در تمامی سطح حوزه آبخیز وجود ندارد. روشهای زمین آماری در بررسی و تعمیم اطلاعات موجود به کل حوضه نقش موثری دارند و میتوان با استفاده از مقادیر هدایت الکتریکی و مقدار کل مواد جامد محلول منشا تجمع نمک را ردیابی نمود و به کنترل انتشار نمک در سطح حوضه اقدام نمود. در این تحقیق با استفاده از روشهای زمین آمار دو پارامتر EC و TDS که نمایانگر قدرت یونی یک محلول برای انتقال جریان الکتریسیته و مجموع غلظت همه یونهای موجود در آب است، مورد بررسی قرار گرفت و مکانیابی انتشار نمک در حوزه آبخیز دریاچه نمک مشخص گردید. نتایج این مطالعه نشان داد از میان روشهای زمین آمار مورد بررسی، روش Universal Kriging در بررسی هر دو پارامتر EC و TDS به ترتیب با ۰/۷۵ و ۰/۸۷ کمترین میانگین مربعات خطا را نسبت به سایر روشها داشته است. همچنین نتایج نشان میدهد میزان هدایت الکتریکی آب سطحی در ایستگاه پیک زرند بین ۳۸۲۵ تا ۷۷۰۰ میکروموس در سانتیمتر و مقدار پارامتر TDS در ایستگاه پیک زرند از ۲۶۳۱ تا ۵۳۲۲ بیشترین مقدار را داشته و در ایستگاه گچسر کمترین مقدار را داشته است.

کلیدواژه ها:

منشایابی ، دریاچه نمک ، زمین آمار ، EC ، TDS