ارزیابی خشکسالی هواشناسی با استفاده از شاخصهای مختلف در حوزه آبخیز اسکندری استان اصفهان

یکی از مهمترین اثرات تغییر اقلیم، خشکسالی است. خشکسالی فرایندی است که پس از یک دوره طولانی و بدون بارندگی به وقوع می پیوندد. تعیین زمان شروع، وسعت و پایان خشکسالی دشوار است. در همین راستا تلاش زیادی شده است تا روشهای لازم برای تجزیه و تحلیل و نظارت بر شاخص های خشکسالی و تاثیر آن بر اقلیم تهیه شود. هدف از انجام این مطالعه، بررسی شاخصهای خشکسالی به صورت توصیفی-مقطعی در حوزه آبخیز اسکندری استان اصفهان است. در این مطالعه با استفاده از داده های بارندگی ماهانه ایستگاه اسکندری در دوره ۴۱ ساله (۱۳۵۸-۱۳۹۹)، پارامترهای مختلف نظیر SPI، DI، ZCI، CZI و MCZI تعیین شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرمافزار DIP استفاده شد. نتایج بیانگر آن است که شاخصهای PNI، DI، SPI، CZI و ZSI ؛ شدیدترین خشکسالی را برای سال ۹۲-۱۳۹۱ نشان میدهند، که در این سال مجموع بارندگی ۱۸۰ میلیمتر میباشد. همچنین شاخصهای PNI، DI، SPI، CZI و ZSI نشان میدهند که سال ۱۳۷۳-۷۴ مرطوب ترین سال میباشد که در این سال مجموع بارندگی ۵۷۸ میلیمتر است. بررسی نتایج شاخص های مورد مطالعه نشان میدهد که شاخص های SPI، CZI و ZSI عملکرد تقریبا مشابهی دارند. شاخص MCZI در مقیاس سالانه قادر به نمایش و تعیین خشکسالی ها و ترسالیهای حوزه آبخیز اسکندری نیست زیرا برای همه ی سالها نتایج یکسان است(نسبتا خشک). استفاده از نتایجاین تحقیق میتواند برای تعیین و پیشبینی شرایط آینده و تهیه هشدار زودهنگام در زمینه خشکسالی و اقدامات کنترلی مناسب در حوزه آبخیز اسکندری مفید باشد.

کلیدواژه ها:

حوزه آبخیز اسکندری ، خشکسالی ، شاخصهای SPI ، CZI و ZSI ، شاخص MCZI ، نرم افزار DIP