تجزیه و تحلیل تاثیر خرده نظام های محیطی بر ساختار سازمان های ورزشی دولتی (مطالعه موردی وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی ایران)

همه سازمان ها در تعامل با محیط، به زندگی خود ادامه میدهند و بقاء شان نیز در گرو شناخت کارکرد این محیط هاست. اینمطالعه چگونگی تاثیر عملکرد خرده نظام های محیط پیرامون سازمان (اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی) بر قسمت مهمسازمان، یعنی ساختار سازمانی را تعیین می کند. با توجه به نقش مهم نهادهای ورزشی دولتی در دستیابی به اهداف اقتصادی،سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در جامعه، این اهمیت دوچندان شده و سازمان های ورزشی دولتی را به مکانی بهتر برای آزمون اینفرضیه تبدیل می کند. هدف مطالعه حاضر تعیین چگونگی تاثیر کارکردهای خرده نظام های محیط بیرونی سازمان(اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی)، بر ساختار وزارت ورزش و جوانان است.پژوهش حاضر از نوی توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را تمام مدیران ارشد و تصمیم گیرندگان اصلی وزارت ورزش و جوانان (۵۳ نفر) تشکیل می دادند که همه به عنوان نمونه تمام شمار درتحقیق شرکت کردند. ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامهسنجش ابعاد ساختاری (۱۹۹۱) و پرسشنامه محقق ساخته ارزیابی فاکتورهای محیطی الگوی پارسونز بود. روایی پرسشنامه بهتایید ده نفر از متخصصان مدیریت ورزشی، مدیریت و جامعه شناسی رسید و ثبات درونی و ثبات زمانی پرسشنامه ها با استفاده ازضریب آلفای کرونباخ به ترتیب با مقدار (α=۰/۹۳) و (α=۰/۹۷) تائید شد. داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس نسخه ۲۰ ومدلسازی معادلات ساختاری PLS نسخه دوم آنالیز شدند.یافته ها نشان داد از دیدگاه مدیران وزارت ورزش و جوانان، خرده نظام فرهنگی (t=۲/۵۸, B=۰/۶۶) و اقتصادی (t=۱/۹۷, B=۰/۳۲)مهمترین خرده نظام های محیطی تاثیرگذار بر ساختار سازمان های ورزشی دولتی است که اثر مستقیم و معنی داری نیز داشتند.در این مطالعه، کارکرد خرده نظام فرهنگی با ضریب تاثیر ۶۶ درصد، مهمترین عامل موثر بر ساختار این نهاد ورزشی دولتی بود؛ ازآنجایی که خرده نظام فرهنگ در سلسله مراتب سایبرنتیکی، دارای بالاترین درجه اهمیت و اطلاعات بوده و کنترل کننده دیگرخرده نظام ها است نقصان در فرهنگ سبب ضعف و از هم پاشیدگی سازمان ها و در نهایت جامعه می شود. این خرده نظام بیانگر آناست که ارزش ها، هنجارها، رسالت ها و انگیزه ها بیشترین تاثیر را بر چارچوب سازمانی وزارت ورزش و جوانان می گذارند. بنابراینبرای پوشش معایب ساختاری این نوی طرح سازمانی با استفاده از کارکرد خرده نظام فرهنگی؛ با قوت بخشیدن کارکرد مربوط بهخرده نظام فرهنگی، با استفاده از بسترسازی برای همکاری کارکنان همانند اعضای یک تیم در کنار مدیران و شفاف سازی اهداف واطلاعات و رسالت ها، می توان فواید ساختار ادهوکراسی (انعطاف و تطبیق محیطی خوب وتخصص های مناسب) را با حذف نقاطضعف آن (مرز غیر شفاف و جریان های سیاسی مضر)، بیشتر نمود. همچنین به دلیل این که تغییر در ساختار برای مدیران و برنامه ریزان بسیار دشوار و زمان بر است، به همین دلیل برای تقویت ساختار کنونی سازمانها و از بین بردن نقاط ضعف آن باید با استفاده از موثرترین کارکردها، ساختار را تقویت نمود.

کلیدواژه ها:

ساختار سازمانی ، خرده نظام های محیطی ، بقا و رشد ، سازمان های ورزشی دولتی