انسان وارانگاری صفات خدا: بررسی مقایسه ای دیدگاه ابوالحسن اشعری و ابن تیمیه

این مقاله عهده دار مقایسه دیدگاه ابوالحسن اشعری و ابن تیمیه در باب صفات غیرخبری و خبری خداوند و تفسیر انسان وارانگارانه از آن با روش توصیفی تحلیلی است. در مقوله صفات غیرخبری، ابن تیمیه غالبا رویکرد سلف خویش را در پیش گرفته و بحث را به همان طریقت مطلوب اهل سنت مرتبط دانسته، اما اشعری در استدلال برای اثبات آن صفات کوشیده است. علی رغم اختلافات جزئی که میان آنها دیده می شود، به نتایج مشابهی دست یافته اند که همان معرفی خدا با صفات انسان وار است. اما در مبحث صفات خبری، اختلاف چندانی میان این دو متکلم دیده نمی شود. زیرا اندیشه این دو در اصل و اساس یکسان بوده و به مبدا فکری واحدی، که همان توقف در ظواهر، بدون توضیح چند و چون مسائل است، باز می گردد. در حقیقت، اشعری و ابن تیمیه در غایت در موضوع خداشناسی اختلاف فراوانی با هم ندارند و عملا از عرضه فکر منسجمی باز مانده اند. بخشی از این فقدان به منهج خداشناسی این دو باز می گردد که با تفسیر ظاهرگرایانه از صفات خدا عملا خدایی انسان وار را معرفی کرده اند. این مقاله وجوه انسان وارانگاری خدا را در تفکرات این دو متکلم نشان می دهد و بیان می کند که هر دو عملا از معرفی اسلام ناب به پیروانشان عاجز مانده اند.  

کلیدواژه ها:

ابوالحسن اشعری ، ابن تیمیه ، انسان وارانگاری خدا