ارزیابی عملکرد سیستم های آبیاری بارانی کلاسیک با آبپاش متحرک در شهرستان خاش

هدف از تحقیق ارزیابی از ۸ سامانه آبیاری بارانی کلاسیک با آبپاش متحرک در شهرستان خاش می باشد. جهت انجام کار ابتدا آب و خاک هر سامانه از نظر کیفیت، شدت نفوذپذیری خاک، شوری و قلیاییت مورد بررسی قرار گرفت. فشار و دبی آبپاش ها در آذر ماه ۱۳۹۷ اندازه گیری شد. آنگاه شاخص های ارزیابی یکنواختی کریستیان سن(CU)، یکنواختی توزیع(DU)، راندمان کاربرد واقعی(AELQ) و پتانسیل ربع پایین(PELQ)، راندمان تبخیر و بادبردگی(WDEL)، تلفات نفوذ عمقی(DP)، کفایت آبیاری(ADir) و راندمان کاربرد(Ea) محاسبه شد. میانگین یکنواختی کریستیان سن۱/۷۶ درصد، یکنواختی توزیع ۲/۶۵ درصد، راندمان واقعی کاربرد ۳/۴۳ درصد و راندمان پتانسیل ربع پایین ۹/۴۴ درصد، تلفات تبخیر و باد ۱/۲۲درصد، تلفات نفوذ عمقی ۸/۲۱ درصد، کفایت آبیاری ۲/۷۹ درصد و راندمان کابرد ۰۶/۵۶ درصد به دست آمد. آبیاری در سامانه های ۳، ۶ و ۸ به صورت کامل انجام شده بود و در سایر سامانه ها مقادیر راندمان واقعی و پتانسیل کاربرد ربع پایین با هم برابر بود. سامانه های ۲، ۳، ۶ و ۸ ضریب یکنواختی و یکنواختی توزیع کمتر از مقدار توصیه شده مریام و کلر داشتند. طراحی نامناسب سامانه ها، استفاده هم زمان بیش از یک آبپاش، ضعف مدیریت بهره برداران و استفاده از لوازم فرسوده، از دلایل پایین بودن یکنواختی توزیع و راندمان کاربرد در این سامانه ها بود. همچنین مطالعات نشان داد در اکثر طرح ها، راندمان عملکرد سامانه ها پایین بود. لذا جهت رفع مشکلات لوازم و لوله های کهنه و خراب و آبپاش های معیوب باید از سامانه ها حذف گردد. ایستگاه پمپاژ جهت تامین فشار مورد نیاز مجددا مورد بررسی قرار گیرد و به کشاورزان استفاده صحیح از سامانه ها را آموزش دهند.

کلیدواژه ها:

تبخیر و باد ، خاش ، راندمان کاربرد ، راندمان پتانسیل ، کفایت آبیاری