تنبیه و تحذیر در دوبیتی های محلی مازندران

ادبیات تعلیمی، یکی از مهمترین انواع ادبیات در جهان است که برای بهتر ساختن نوع زندگی بشری و تغییر در اندیشه و ساختن آرمانشهرهایی که آرزوی تمام مردم جهان است، معمولا به وسیله نویسندگان و شاعران هر قومی برای آیندگان به یادگار گذاشته شده است. دوبیتی عامیانه، در میان گویشهای رایج در زبان فارسی، زیباترین نوع ادب عامه است که حد و مرز نمی شناسد؛ به گونه ای که میتواند به آسانی دلها را مجذوب خود کند. این پژوهش، به شیوه توصیفی - تحلیلی قصد دارد تا آموزه های اخلاقی مولفه تنبیه و تحذیر را در دوبیتیهای محلی اناست مازندران بررسد و به این پرسش اساسی پاسخ دهد که راویان و شاعران عوام، بر روی چه آموزه های اخلاقی برای نصیحت کردن به آیندگان تاکید داشته و چگونه آن را برای آیندگان به ارث گذاشته اند؟ یافته های پژوهش، گویای آن است که شاعران و راویان عوام، به دو شکل صریح و مستقیم و ضمنی و غیرمستقیم، آموزه های اخلاقی را در این گونه دوبیتی ها گنجانده اند. مهمترین آموزه های اخلاقی که در بررسی دوبیتی های محلی مازندران با موضوع تنبیه و تحذیر به دست آمد، عبارت بودند از: عاشق نشوید؛ آینده نگری؛ شوهر را به عنوان سایه بالای سر بپذیر؛ فریب کار مباش؛ حسادت نکنید؛ زندگیات را زیر ذره بین ببین! ؛ کبوتر با کبوتر باز با باز؛ زن را زیر ذره بین داشته باش و با زن فهمیده ازدواج کن؛ حق نان و نمک را به جا بیاور؛ اصالت و بزرگی به ظاهر نیست.

کلیدواژه ها:

تنبیه و تحذیر ، دوبیتیهای محلی ، مازندران.