نقش اکوتوریسم در توسعه پایدار محیطزیست

توسعه پایدار عبارت از ایجاد تعادل میان توسعه و حفاظت از محیطزیست با توجه به جنبههای اقتصادی و اجتماعی است. در حقیقت توسعه پایدار در گرو رفاه اجتماعی است و بدون توجه به مسائل جامعه و نگاه جامعه محور مدیریت محیطزیست و منابعطبیعی امکان پذیر نخواهد بود. فقدان و نبود ساختار اجتماعی و اقتصادی مناسب در مناطق روستایی و جوامع محلی ساکن در حاشیه مناطق حائز اهمیت زیستمحیطی نظیر جنگلهای مانگرو، تالابها، مناطق حفاظت شده و پارکهای ملی عواملی هستند که فشار مردم بومی و جوامع محلی بر منابعطبیعی و مناطق تحت حفاظت را افزایش داده و به عنوان مانعی در دستیابی به توسعه پایدار در این مناطق مطرح میباشند. اگرچه مردم بومی و جوامع محلی حق سکونت در حاشیه این مناطق با ارزش را دارا هستند اما این زیستن نباید به هزینه از بین بردن و تخریب منابعطبیعی انجام پذیرد. بنابراین باید فشارهای اکولوژیکی جوامع محلی بر این مناطق به حداقل رسیده و کاهش یابد تا از تخریب این اکوسیستمها و ناپایداری در آنها جلوگیری گردد. باید در نظر داشت که توسعه پایدار یک رویکرد انسان محور است و بعبارتی در توسعه پایدار انسان مرکز تمامی توجهات میباشد. در نتیجه باید فرصتهایی برای کسب درآمد و بهبود مسائل اقتصادی و اجتماعی مردم بومی و جوامع محلی ایجاد گردد. توسعه پایدار تحولی به منظور تأمین نیازهای امروزی بدون از بین بردن قابلیتهای نسل آینده در تأمین نیازهایشان است. در واقع یک تحول, زمانی پایدار است که محافظ محیطزیست و منابعطبیعی و مولد فرصتهای مختلف اقتصادی و اجتماعی باشد. اکوتوریسم یا توریسم اکولوژیکی یک شکل از توریسم یا گردشگری پایدار است که به اکولوژی یا بومشناسی توجه دارد. اکوتوریسم سفر مسئولانه به مناطق طبیعی و طبیعت است که باعث حفظ محیطزیست و فراهم آوردن رفاه برای افراد محلی است. در واقع اکوتوریسم به عنوان یک فعالیت مناسب و مستمر میتواند در بهبود وضعیت زیستی و معیشتی مردم بومی و جوامع محلی حاشیه اکوسیستمهای حائز اهمیت نقش داشته و از نظر اکولوژیکی باعث کاهش فشار بر منابع- طبیعی گردد. کاهش فشارهای اکولوژیکی بر منابعطبیعی، حفاظت از تعادل اکولوژیک، همکاری و مشارکت مردم بومی و جوامع محلی حاشیه مناطق حائز اهمیت زیستمحیطی و افزایش سطح آگاهیها و تبادل اطلاعات بین مردم بومی و جوامع محلی و مناطق شهری میتواند تضمین کننده فعالیتهای اکوتوریسم پایدار و رسیدن به توسعه پایدار در محیطزیست و منابعطبیعی باشد. در نتیجه هدف فعالیتهای اکوتوریسم باید افزایش سطح درآمدهای مستقیم و غیرمستقیم برای حفاظت از منابعطبیعی و دستیابی به توسعه پایدار باشد. هدف از این مقاله معرفی اکوتوریسم و نقش فعالیتهای اکوتوریسم در توسعه پایدار محیطزیست و منابعطبیعی است

کلیدواژه ها:

اکوتوریسم ، توسعه پایدار ، محیطزیست ، منابع طبیعی ، جوامع محلی ، حفاظت