تبیین و بررسی نفی سبیل و جایگاه آن در مناسباتی حقوقی، تاریخی و اجتماعی ایران

قرآن کریم در آیات متعدد و خصوصا در آیه ۱۴۱ سوره نساء می فرماید که:. . . و لن یجعل الله للکافرینعلی المومنین سبیلا [سوره النساء ( ۴): آیه ۱۴۱ ] . . . و خداوند هرگز برای کافران نسبت به مومنان راهتسلطی قرار نداده است. این آیه شریفه که به قاعده نفی سبیل در فقه سیاسی اسلام مشهور است زیربنا واساس روابط خارجی دنیای اسلام با بیگانگان میباشد. آنچه ما در این تحقیق موضوع سخن قرار داده ایمنقش این قاعده مهم و معروف فقهی سیاسی در تدوین و اجرای سیاست های کلان در عرصه روابطخارجی نظام اسلامی است.وقتی اسلام به عنوان تامین کننده نیازهای جامعه معرفی می شود. باید همه شئون زندگی اجتماعی را اداره ورهبری کند. یکی از مولفه های اسلام، فقه سیاسی آن است. فقه سیاسی تامین مواد اولیه حکومت و ادارهجامعه را بر عهده دارد، که این فقه سیاسی حکومتی از خلال احکام اسلامی استخراج و به کار گرفتهمی شود. از آن جمله آیه نفی سبیل است. . . ولن یجعل الله للکافرین علی المومنین سبیلا [سوره النساء (۴):آیه ۱۴۱ ] . . . (و خداوند هرگز برای کافران نسبت به مومنان راه تسلطی قرار نداده است) که بر اساس آنمیتوان بخش مهمی از سیاست خارجی را تعیین کرد. قاعده نفی سبیل یک قاعده فقهی اسلامی و یکدستور محکم الهی در بیان چگونگی رابطه مسلمانان با غیر خود است و بحث آن در حوزه فقه سیاسیاسلام مطرح می شود.بنابراین سیاست خارجی اسلام همانند سیاست داخلی اش، بر پایه و اصولی استوار است که اجرای صحیحآنها، آثاری بسیار ارزشمند در پی خواهد داشت که بدون رعایت آنها، ارتباط با ملل و دول مختلف جهانبه درستی امکان پذیر نیست. این اصول ثابت به اندیشه ها، مواضع سیاسی و امور خارجی اعتدال می بخشدو افزون بر این زمینه را برای پذیرش اسلام و گسترش فرهنگ اسلامی در جهان آماده می کند.

کلیدواژه ها:

نفی سبیل ، روابط خارجی ، زندگی اجتماعی ، اسلام ، قرآن کریم