مبانی، معیارها و اصول حقوقی حاکم بر حوزه بندی انتخاباتی با بررسی موردی نظام انتخاباتی ایران

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 393

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NASH-28-106_002

تاریخ نمایه سازی: 20 تیر 1400

چکیده مقاله:

برگزاری انتخابات برای گزینش تصمیم سازان در سطوح مختلف ملی و منطقه ای به راهکاری یگانه برای تحقق حاکمیت ملی و مردم سالاری جهت تمشیت امور کلان هر جامعه و مدیریت تضادها و اختلاف سلایق اقشار گوناگون آن تبدیل شده است. به لحاظ حقوقی و فنی، امر حساس «حوزه بندی انتخاباتی» که به معنای تقسیم سرزمین و جمعیت یک کشور به حوزه های انتخاباتی مختلف برای ایجاد تناسب بین شمار نمایندگان و جمعیت کشور است، مقدمه ای مهم و ضروری برای نیل به دستاورد پیش گفته است. در این مطالعه توصیفی تحلیلی که براساس داده های اسنادی و کتابخانه ای به رشته تحریر درآمده، نگارندگان به این پرسش پاسخ خواهند گفت که «مبانی، معیارها و اصول حقوقی حاکم بر حوزه بندی انتخاباتی چیست و چه بازتابی در نظام حقوقی ایران دارد؟». با تدقیق در جنبه های گوناگون موضوع، می توان امانت و حق الناس بودن آرای مردم و همچنین آزاد و منصفانه برگزار شدن انتخابات را مبانی دینی و عرفی حوزه بندی صحیح شناسایی کرد؛ چنانچه با معیارهایی همانند جمعیت برابر، مرز و اندازه جغرافیایی متناسب و در نظر داشتن جوامع هم سود و هم منفعت سازگاری یابد. در پرتو رعایت اصولی حقوقی همچون استقلال و بی طرفی مقام تصمیم گیر در حوزه بندی انتخاباتی، برابری اعتبار و ارزش آرای شهروندان، نمایندگی، عدم تبعیض، شفافیت فرایند حوزه بندی و مشارکت موثر در انتخابات، زمینه برگزاری انتخاباتی سالم و عادلانه را فراهم خواهد ساخت.  به طوری که راهبردهای مذکور در اسناد بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران نیز هدفی جز این ندارند که در صورت حرکت شتابان تر در مسیر تحقق این راهکارها نقاط ضعف موجود در عرصه عمل همچون حوزه بندی های جانبدارانه نیز مرتفع خواهند شد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

محمد حسین بستانی

دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی

سید محمد مهدی غمامی

استادیار دانشکده معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام صادق (ع)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدی پور، زهرا، محمدرضا حافظ نیا و عبدالوهاب خوجم لی ...
  • اسلامی، رضا (۱۳۹۷). آیا حقوق بشر؟، چاپ دوم، تهران، انتشارات ...
  • ایوبی، حجت اله (۱۳۸۲). اکثریت چگونه حکومت می ...
  • الکیت، یورگن (۱۳۸۴). «انتخابات آزاد و منصفانه»، ترجمه احمد مرکزمالمیری، ...
  • بشیریه، حسین (۱۳۹۶). درس های دمکراسی برای همه، چاپ ...
  • پروین، خیرالله و مهدی نورایی (۱۳۹۵). «تحلیل نظریه حق ...
  • پیشگاهی فرد، زهرا، سیدمحمد حسینی و سیدعلی حسینی (۱۳۹۴). ...
  • جی ایمی، داگلاس (۱۳۹۶). نظام های انتخاباتی، ترجمه ...
  • حسینی، سیدیاسین (۱۳۹۰). «حوزه بندی انتخابات قوه مقننه در نظام ...
  • خسروی، حسن (۱۳۸۷). حقوق انتخابات دمکراتیک، چاپ اول، تهران، نشر ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۳۸). لغت نامه، تهران، انتشارات ...
  • رفیعی قهساره، ابوذر (۱۳۹۰). «معیارهای تعیین محدوده حوزه های انتخابیه ...
  • فرومن، میشل (۱۳۸۳). «حمایت از آزادی و برابری در رویه ...
  • فیرحی، داود (۱۳۹۷). آستانه تجدد در شرح «تنبیه الامه و ...
  • قاری سید فاطمی، سیدمحمد (۱۳۸۸). حقوق بشر در جهان ...
  • قاضی زاده، کاظم (۱۳۹۰). «اعتبار رای اکثریت در اسلام»، فصلنامه ...
  • قاضی شریعت پناهی، سید ابوالفضل (۱۳۹۵). حقوق اساسی و نهادهای ...
  • قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، بازنگری ۱۳۶۸ ...
  • قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری، مصوب ۱۳۶۲ ...
  • قانون تعیین محدوده حوزه‎های انتخاباتی مجلس شورای اسلامی، مصوب ۱۳۶۶ ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۸۴). مبانی حقوق عمومی، چاپ سوم، تهران، نشر ...
  • کاویانی راد، مراد (۱۳۸۶). «جغرافیای انتخابات»، فصلنامه مطالعات ...
  • کاویانی راد، مراد و مصیب قره بیگی ...
  • گرجی ازندریانی، علی اکبر (۱۳۹۴). در تکاپوی حقوق اساسی، ...
  • لاگلین، مارتین (۱۳۸۸). مبانی حقوق عمومی، ترجمه محمد راسخ، تهران، ...
  • محمدی، حسن (۱۳۹۶). «آسیب شناسی حوزه بندی انتخابات مجلس شورای ...
  • مشکینی، علی (ق ۱۴۱۹). مصطلحات الفقه، قم، نشر الهادی ...
  • منصوریان، مصطفی (۱۳۹۶). نظام حقوقی حاکم بر انتخابات، چاپ اول، ...
  • موسوی نیا، سیدهادی (۱۳۹۰). «بررسی آثار تعیین حوزه ...
  • هاشمی، سیدمحمد (۱۳۹۵). حقوق اساسی و ساختارهای سیاسی، چاپ سوم، ...
  • (۱۳۹۳). حقوق بشر و آزادی های اساسی، چاپ سوم، ...
  • Amy, D. J. (۲۰۰۰). Behind the Ballot Box: A Citizen’s ...
  • Andeson, James C. (۲۰۰۶). The Single-member Plurality and Mixed-member Proportional ...
  • Collomer, G.M. (۲۰۱۳). "Handbook of Electoral System Choice", Palgrave Mcmillan ...
  • Drogus, C.A. (۲۰۰۸). Introduction Caoparative Politics: Concepts and Cases in ...
  • Handley, L. (۲۰۰۷). "Boundry Delimitation, Challenging the Norms and Standards ...
  • Jones, M., R. Jones and M. Woods (۲۰۰۶). Democracy, Participation ...
  • Palsingh, C.H. (۲۰۰۰). Report: Politica Geography in Practice a Century ...
  • Toplak, J. (۲۰۰۸). "Equal Voting Weight of all: Finally “One-person, ...
  • Voting Right Act (VRA) (۱۹۶۵). US Congress ...
  • نمایش کامل مراجع