تحلیل کارکردهای شهری در توسعه روستایی (مطالعه موردی: شهرستان رودبار)

نقش شهرهای کوچک در حوزه های روستایی و توسعه این مناطق بر کسی پوشیده نیست.کارکرد شهرها در عرصه هایی چون خدمات رسانی،تبادل عوامل تولید و ایفای نقش مکمل در توسعه مناطق روستایی بروز می یابد.در این راستا برنامه ریزان در کشورهای در حال توسعه به مسائلی چون تمرکززدایی فضایی، کاهش نابرابری های منطقه ای، دوگانگی شهری - روستایی توجه ویژه داشته و به دنبال اتخاذ راهبردهایی برای برون رفت از این مشکلات هستند. محدوده مورد مطالعه در این تحقیق شهرستان رودبار در استان گیلان است. داده های مورد استفاده در تحقیق شامل شاخص جمعیتی نظیر تعداد، خانوار و نرخ رشد در طول دوره های سرشماری ۱۳۴۵ تا ۱۳۹۰ است . در این پژوهش با استفاده ازمدلهای کمی آنتروپی و کشش پذیری به ارزیابی نقش۷ شهر: رودبار، منجیل، لوشان، جیرنده، بره سر و توتکابن در توسعه روستاهای مجاور آن پرداخته شده است. نتایج حاصل از تحلیل داده ها در این تحقیق نشان می دهد که شهر بره سر، توانسته است تاثیر مطلوبی در توزیع متعادل و متوازن جمعیت و استقرار سکونتگاه های روستایی حوزه نفوذ خود داشته باشد و حوزه نفوذ خود را به سوی تعادل در سلسله مراتب شهری و توزیع فضایی سوق دهد. شهر توتکابن و منجیل نیز تا حدودی توانسته است تعادل را در سلسله مراتب شهری بوجود آورد. ولی شهرهای رستم آباد، رودبار، لوشان و جیرنده عامل ایجاد تمرکز جمعیت شده اند. همچنین مشخص گردید که در شهرهای شهرستان، تمرکز جمعیت به واسطه وجود خدمات اقتصادی - اجتماعی بیشتر است.

کلیدواژه ها:

کارکرد شهر ، توسعه روستا ، شهرستان رودبار ، مدل آنتروپی ، مدل کشش پذیری