بررسی مسیرهای انتشار گرد و غبار در استان هرمزگان با استفاده از مدل HYSPLIT
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 303
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JWEM-13-2_015
تاریخ نمایه سازی: 7 تیر 1400
چکیده مقاله:
طوفانهای گرد و غبار یکی از پدیده های جوی است که تاثیرات منفی زیادی را برای استان هرمزگان که یکی از مهمترین مراکز جمعیتی و گردشگری در جنوب کشور بوده و بخش قابل توجهی از تاسیسات مهم و راهبردی کشور در آن ایجاد شده، به همراه داشته است. به همین دلیل، تعیین کانون و مناطق تحت تاثیر طوفان و همچنین، شناسایی مسیرهای مهم ورود و حرکت آن ها از مهمترین نیازهای امروز سازمان های مرتبط در این استان است. به منظور بررسی پدیده گرد و غبار در استان هرمزگان، ابتدا کلیه داده های هواشناسی ۱۲ ایستگاه سینوپتیک منطقه بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۸ میلادی مورد بررسی و واکاوی قرار گرفتند و تعداد ۴۸ رخداد طوفان گرد و غبار که دید افقی در آن ها به کمتر از ۱۰۰۰ متر کاهش پیدا کرده بود، مشخص شد و عملیات آشکارسازی توده گرد و غبار بر روی آن ها با استفاده از تصاویر ماهواره مودیس و تعداد چهار الگوریتم آشکارساز Ackerman ،TDI ،TIIDI و NDDI انجام شد و مناطق تحت تاثیر طوفان و همچنین، مناطق منشاء آن تعیین شدند. برای مسیریابی حرکت طوفان گرد و غبار از مدل انتشار پخش لاگرانژی ذرات HYSPLIT استفاده شد و مسیرهای ورودی طوفان های گرد و غبار به داخل استان و همچنین، مسیرهای حرکت آن و مناطقی که دارای بیشترین تاثیرات را در این زمینه هستند، مورد شناسایی قرار گرفتند. نتایج مقایسه چهار الگوریتم آشکارساز گرد و غبار، بیانگر کارایی مناسب تر الگوریتم TDI در مقایسه با سایر الگوریتم ها در تشخیص کانون و توده گرد و غبار در منطقه می باشد. بر اساس نتایج، مناطق شرقی استان هرمزگان، تالاب جازموریان، شرق سیستان و بلوچستان، مناطق غربی افغانستان و پاکستان و نیز مناطق مرکزی و جنوبی عربستان از مهمترین کانون های تولید گرد و غبار در منطقه شناخته شدند. بررسی نقشه های مدل HYSPLIT بیانگر وجود سه مسیر کلی ورود و ایجاد طوفان های گرد و غبار به منطقه می باشد که شامل مناطق جنوب غربی کشور، مسیر جنوبی-شمالی و مسیر شمالی و شمال غربی است. همچنین، بر اساس نتایج مدل، در حدود ۵۳.۷ درصد مسیر حرکت و انتشار گرد و غبار پس از وقوع طوفان به سمت شمال و شمال شرقی است که این امر باعث گسترش آلودگی و تشدید غلظت گرد و غبار در شهرهایی نظیر بندرعباس، قشم، میناب، رودان، جیرفت، کهنوج، بم، ایرانشهر، خاش، میرجاوه و زاهدان می شود. همچنین، در حدود ۲۲.۳ درصد طوفان های منطقه مسیر جنوبی و ۱۴.۸ درصد مسیر جنوب غربی و ۹.۲ درصد مسیر شرقی را برای ادامه پیمایش خود در نظر می گیرند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمود دمی زاده
دانشجوی دکتری تخصصی علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان
رسول مهدوی
دانشیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان
علی اکبر نوروزی
دانشیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی
حمید غلامی
دانشیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان
ارشک حلی ساز
استادیار، دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی، دانشگاه هرمزگان