نگاهی به کاربردهای مواد استخراج شده از حفاری های تونل های شهری به وسیله TBM۱ (مطالعه موردی: احداث تونل شهری استانبول)

مواد معدنی استخراجشده از عملیات حفاری تونل های شهری توسط دستگاه TBM باید به سرعت از سایت مربوط به حفر تونل دور شده و در محل مناسبی دفع شوند. در این راستا لازم است مواد استخراج شده به یک منطقه مناسب خارج محیط شهری منتقل شوند، در غیر این صورت محیط زیست را آلوده می نمایند. حال اگر از این مواد مستخرج که در عملیات حفاری به دست آمده است، به صورت مفید استفاده شود می توانند به چرخه تولید بازگشته و علاوه بر کاهش آثار زیست محیطی اسباب درآمدزایی برای مدیریت شهری را فراهم نمایند. هرچند عملیات حفاری و احداث تونل با محدودیت های خاص خود مواجه است اما با این حال مواد به دست آمده از حفاری ها گاهی شامل سنگدانه هایی هستند که می توان از آنها در مواردی نظیر ساخت بتن بهره گرفت و بجای تخریب طبیعت و استخراج مواد کانی مورد نیاز از این پسماندهای حفاری برای تولید بتن بهره گرفت. گاهی نیز از این سنگ ها می توان در احداث سنگفرش های خیابان و کوچه ها بهره گرفت. همچنین در پاره ای موارد این مواد می توانند به عنوان خاک حاصل خیز در کشاورزی مورد استفاده قرار گیرند. بنابراین در این پژوهش به یکی دیگر از کاربردهای مهم مواد استخراج شده توسط TBM برای زهکشی آب و سدسازی اشاره شده است. ازاین رو مطالعه حاضر در دو مرحله صورت گرفته است؛ در مرحله نخست پس از حفاری خواص فیزیکال و مکانیکال مواد استخراج شده در شرایط آزمایشگاهی از منظر مکانیک خاک مورد مطالعه قرار گرفته که در صورت لزوم برای کاربرد مناسب مورد استفاده قرار گیرند. در مرحله ی پیش از حفاری ۲۲۷ نمونه از سنگ های مختلف جمع آوری و از منظر ژئوتکنیک در عملیات حفاری تونل مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش حکایت از آن دارد که در برخی موارد می توان برای عملیات سدسازی و یا ایجاد خاکریزهای مانع در مسیر مسیل ها و پیشگیری از سیلاب در شهرها از آن استفاده نمود. استفاده دیگر با توجه به ویژگی های خاک، زهکشی و هدایت آب جاری و نهر آب ها است که این خود می تواند منشا کسب درآمد برای مدیریت شهری در پروژه حفاری و احداث تونل باشد.

کلیدواژه ها:

مترو ، TBM ، حفاری تونل ، سدسازی ، ساخت خاکریز ، زهکشی