بررسی تاثیر الگوی کاشت مکانیزه و شیوه آبیاری بر کارایی مصرف آب و عملکرد گندم در شمال خوزستان

به منظور ارزیابی عملکرد دو سیستم کاشت گندم به صورت جوی و پشته با آبیاری نشتی در مقایسه با روش کشت مرسوم با آبیاری غرقابی، آزمایشی در سال زراعی ۱۳۹۵ در شهرستان شوشتر واقع در شمال استان خوزستان انجام شد. تیمارها شامل نوع کشت (هیرم کاری – خشکه کاری)، کشت با خطی کارهای روی پشته (شیار بازکن ثابت – شیار بازکن فنردار) و سه خط کشت روی پشته با فاصله ردیفهای ۶۰ و ۷۵ سانتی متری در سه تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. کشت هیرم کاری، استفاده از خطی کار با شیار بازکن فنردار و فاصله ردیفهای ۷۵ سانتی متری میزان عملکرد را در سطح احتمال ۱ درصد در مقایسه با دیگر تیمارها به میزان ۳۳ درصد افزایش داد. همچنین شاخص برداشت، بر فاکتور فاصله بین ردیف و نوع کشت در نوع شیاربازکن در سطح احتمال ۱ درصد تفاوت معنی دار نشان داده است. بیشترین عملکرد دانه با مقدار ۵۴۶۷ کیلوگرم مربوط به هیرم کاری و فاصله ردیفهای ۷۵ سانتی متری و استفاده ازخطی کار با شیاربازکن های فنردار بود و کمترین عملکرد با مقدار ۴۱۳۳ کیلوگرم مربوط به کشت مرسوم بود. نتایج محاسبات نشان داد که هیرم کاری ۱۵% راندمان آبی بالاتری نسبت به خشکه کاری دارد، کشت مرسوم با راندمان آبیاری ۱۸۴/۲کیلوگرم بر متر مکعب کمترین و کشت روی جوی و پشتههای ۷۵ سانتی متری با راندمان آبیاری ۶۴۸/۲ کیلوگرم بر متر مکعب بیشترین راندمان آبیاری را با اختلاف ۲۹% نشان داد. بنابراین کاشت به صورت هیرم کاری، در ردیفهای ۷۵ سانتی متری با شیار بازکنهای فنردار مناسب ترین تیمار در افزایش عملکرد دانه و راندمان آبیاری معرفی گردید.

کلیدواژه ها:

سیستم کشت ، آبیاری غرقابی ، گندم ، راندمان آبیاری ، خوزستان