بخش بندی گردشگری در نواحی روستایی با تاکید بر عوامل انگیزشی: مورد مطالعه حوضه آبریز رودخانه کلان ملایر

این پژوهش به بخش بندی بازار در منطقه نمونه گردشگری حوضه آبریز رودخانه کلان شهرستان ملایر می پردازد. جامعه آماری گردشگرانی است که به قصد تفریح و گردش و گذران اوقات فراغت به محدوده مورد مطالعه سفر می کنند. ابزار پژوهش پرسشنامه ی محقق ساخته شامل ۳۲ گویه است و به روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد ۲۰۰ مورد پرسشنامه از گردشگران بدست آمد. آمار توصیفی، و روش های تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل خوشه ای برای تجزیه و تحلیل داده ها به کار رفت. بر مبنای نتایج تحلیل عاملی ۷ عامل اصلی انگیزشی گردشگری در سطح منطقه شناسایی شد، شامل: روستاگرایی، وابستگی و تعلق مکانی، آسایش و استراحت، طبیعت گردی و ورزش، تفریحات گروهی، خرید تولیدات روستایی، هیجان و تازگی، معنویت و خلوت؛ بر اساس این عوامل انگیزشی نتیجه نهایی بخش بندی گردشگران نشان می دهد که بازار تقاضای گردشگری در منطقه قابل تقسیم به ۷ بخش است. گروه یک با انگیزه متنوع ۱۲ درصد، گروه دوم با انگیزه تفریحات گروهی ۱۷ درصد، گروه سوم با ترکیب سنی جوان تر و انگیزه ماجراجویانه ۱۸/۵ درصد، گروه چهارم با انگیزه روستاگرایانه ۱۵ درصد، گروه پنجم با انگیزه خرید ۱۰/۵ درصد، گروه ششم با انگیزه تعلق مکانی در کنار میل به آسایش و استراحت ۱۹/۵ درصد، و گروه هفتم با گرایش خاص به تعلق مکانی ۷/۵ درصد از کل جامعه نمونه را در برمی گیرند. این نتایج می تواند در راستای بهره گیری بهینه از انواع منابع موجود در منطقه، توسط مدیران و مسئولان محلی، و همچنین صاحبان کسب و کارهای گردشگری، متناسب با نیازهای واقعی بخش های متنوع بازار گردشگر روستایی به کار گرفته شود.

کلیدواژه ها:

Keywords: rural tourism ، tourism segmentation ، tourist motivational factors ، Kolan river catchment area ، Malayer Township. ، واژگان کلیدی: گردشگری روستایی ، بخش بندی گردشگری ، عوامل انگیزشی گردشگر ، حوضه آبریز رودخانه کلان ، شهرستان ملایر