ارزیابی عملکرد سیستم اتوبوس تندرو (BRT) نسبت به اتوبوس عادی بر اساس شاخص های تمایل مسافران (مطالعه موردی منطقه ۶ تهران)

توسعه سیستم حمل و نقل عمومی همواره جزو سیاست های اصلی در بین برنامه ریزان و متولیان امر در بهبود عملکرد حمل و نقل شهری و برون رفت از معضل ترافیک به خصوص در کلانشهرها می باشد. سیستم اتوبوسرانی پرسرعت (BRT) نوعی سیستم حمل و نقل شهری مجهز به فناوری های نوین است که دقت و سرعت سیستم حمل و نقل ریلی و انعطاف پذیری حمل و نقل با اتوبوس را همزمان دارا می باشد. با توجه به منافع و مزایای حاصل از آن و نیز کمتر بودن زمان و هزینه بهره برداری نسبت به سایر شیوه های حمل و نقل عمومی انبوه بر، به عنوان یکی از راهکارهای توسعه سهم حمل و نقل عمومی در شهر تهران مدنظر قرار گرفته است. از سوی دیگر تجربه چندین ساله احداث و بهره برداری از سامانه های اتوبوس های تندرو در شهر تهران لزوم شناخت نقاط قوت و ضعف این سیستم و ارزیابی عملکرد سیستم اتوبوس تندرو (BRT) را نسبت به اتوبوس معمولی فراهم آورده است. تحقیق حاضر ضمن شناسایی عوامل موثر در تمایل مسافران در استفاده از سیستم اتوبوس رانی در نگاه کلی، که این امر با در نظر گرفتن چهار شاخص اصلی شامل امنیت، راحتی و دسترسی، سازگاری با محیط زیست و زمان سفر ونیز ۲۲ زیر شاخص که با نظر سنجی از طریق توزیع پرسشنامه میان کارشناسان و مسافران سیستم اتوبوس رانی در منطقه ۲ شهرداری تهران، به ارزیابی و انتخاب سیستم اتوبوس تندرو (BRT) و اتوبوس معمولی می پردازد. وزن شاخص ها و زیر شاخص ها از طریق روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به دست آمد که شاخص زمان سفر (۰.۲۸۷) بیشترین اهمیت و شاخص سازگاری با محیط زیست (۰.۲۲۹) دارای کمترین اهمیت در عملکرد سیستم اتوبوسرانی می باشند. همچنین با استفاده از روش تاپسیس فازی FTOPSIS، رضایتمندی مسافرین از سیستم اتوبوس تندرو (BRT) بیشتر از اتوبوس معمولی در محدوده مطالعاتی (منطقه ۲ تهران) می باشد.

کلیدواژه ها:

تمایل مسافران ، سیستم خطوط اتوبوس تندرو (BRT) ، تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ، تاپسیس فازی (FTOPSIS) ، اتوبوس عادی ، منطقه ۶ تهران