ردیابی تحولات کواترنری حوضه های آبی (مطالعه موردی: قزل اوزن)
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 266
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JGSKH-21-62_001
تاریخ نمایه سازی: 24 خرداد 1400
چکیده مقاله:
سیستم رودخانهای قزلاوزن با وسعتی بالغ بر ۵۰ هزار کیلومترمربع در شمال غرب ایران واقع شده است. شناسایی و تشخیص متغیرهایی همچون اسارت و انحراف رودخانهها، سطوح فرسایشی و تراکمی، آثار دریاچههای قدیمی از طریق ویژگیهای منعکس شده در نقشههای توپوگرافی ۵۰۰۰۰/۱ منطقه، ازجمله مواردی هستند که سعی شده با کمک آنها به تحولات کواترنری این حوضه آبریز پی برد. حوضه آبریز قزلاوزن هرچند امروزه بهصورت یک حوضه باز به دریای خزر میریزد ولی بررسی شواهد ژئومورفولوژیکی و توپوگرافیکی حاکی از آن است که این حوضه بعد از حرکات کوهزایی پاسادنین، بین دو حوضه قم و ارومیه مستقل شده، به صورت زیرحوضه های متعدد بستهای بوده که آبها در هرکدام از سطوح به صورت همگرا به چالههای مرکزی هدایت میشدند. بیجار، زنجان طارم، ینگی کند و میانه از آن جمله اند. ابعاد بعضی از این چالهها آن قدر وسیع هستند که به راحتی در نقشههای توپوگرافی از طریق شبکه آبراههای و رسوبات مارنی بستر آنها قابل تشخیص است ولی بعضی از آنها در حد محدود و کوچک بوده که یا از وضعیت توپوگرافی محلی تبعیت کرده یا تحت تاثیر فرایندهای غالب زمان شکل گرفته و با تحولات رخ داده از بین رفتهاند. در اطراف رودخانه قلعه چای شرایط توپوگرافیکی گذشته و فرایند غالب یخچال های دوره های سرد کواترنری، دریاچه های متعددی را بر جای گذاشته که دریاچه کنونی پری نمونه بارز آن ها شناخته می شود؛ هرچند امروزه با کانال مصنوعی که از رودخانه قلعه چای منشعب شده آبگیری می شود.
کلیدواژه ها:
Bijar ، Pari Lake ، Ghezel Ozan ، local base level ، Quaternary. ، بیجار ، دریاچه پری ، قزل اوزن ، سطح اساس محلی ، کواترنری
نویسندگان
غلام حسن جعفری
Assistant Professor of physical geography, University of Zanjan
فاطمه بختیاری
msc student of hydrogeomorphology, University of Zanjan
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :