تحلیل اعتراضات سیاسی دی ماه ۱۳۹۶

اعتراضات دی ماه۱۳۹۶ یکی از گسترده ترین اعتراضات سیاسی پس از انقلاب ۱۳۵۷ است. هدف این مقاله یافتن عناصر معنایی شکل دهنده به اعتراضات سیاسی دی ۹۶ است. برای نیل به این هدف، با تحلیل محتوای مصاحبه ها ی عمیق با معترضین، مضامین اعتراضی شناسایی شده است. مضامین اولیه به سه دسته تقسیم شدند، دسته اول بنا به توصیفات مصاحبه شوندگان، ویژگی های اعتراضی را نشان میدهد و دسته دوم انگیزش های معترضین را بازنمایی میکنند. انگیزش های معترضین به دو دسته «بنیادی» و «دورانی» تقسیم شدند. انگیزش های دورانی از لحاظ سیر زمانی مربوط به مقطع پیش از اعتراضات هستند و انگیزش های بنیادی مربوط به ساختارهای اجتماعی هستند که دیرپاتر بوده اند. انگیزش های بنیادی نیز به دو دسته حیاتی و ذهنی(فرهنگی) تقسیم شدند. مواردی همچون: نیاز اقتصادی، نیاز جنسی و... جزو نیازهای حیاتی درنظر گرفته شدند و مواردی مانند تبعیض و تحقیر، محرومیت قیاسی، انگیزه اخلاقی و... در ذیل نیازهای ذهنی دسته بندی شدند. نهایتا با اندازه گیری فراوانی این انگیزش ها در متون مصاحبه با معترضین و با استناد به نظریه شناسایی اکسل هونت، به این نتیجه رسیدیم که عمده علت اعتراضات دی ۹۶، از باب نیازهای ذهنی بوده است و در راس این نیازها مسئله تبعیض و تحقیر قرار دارد.

کلیدواژه ها:

اعتراضات دی ۹۶ ، عدالت اجتماعی ، نظریه شناسایی اکسل هونت ، شورش های اجتماعی ، جنبش های اجتماعی ، اعتراض سیاسی