مطالعه تطبیقی نظریه نظم عبدالقاهر جرجانی و نظریه بافت موقعیت فرث

نظریه نظم جرجانی از نظریاتی است که در بلاغت عربی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. علت این امر را می توان گستردگی ابعاد، شمول و توجه آن به جنبه های مختلف دستوری، معنایی و زیباشناختی دانست. این نظریه با وجود تقدم زمانی بر نظریات مطرح­شده در زبان شناسی معاصر، با بسیاری از این آنها ارتباط دارد و با اندک تاملی می توان نقاط مشترک زیادی بین این نظریه و نظریات معاصر یافت. یکی از این نظریات، نظریه بافت موقعیت زبانی است که فرث مطرح کرد. پژوهش حاضر در رویکردی تطبیقی، این دو نظریه و نقاط اشتراک آنها را بررسی می­کند تا از این منظر، نقاط قوت و ضعف هریک آشکار شود تا در پرتو آن، این دو نظریه یکدیگر را تکمیل کنند و در مطالعات بلاغی- ادبی برای محققان سودمندتر واقع شوند. از یافته های این پژوهش می توان به این موارد اشاره کرد: اهتمام هر دو نظریه به بافت زبانی، تقارب بین مفهوم سیاق نزد جرجانی و مفهوم بافت نزد فرث، جامعیت نظریه بافت موقعیت در مقایسه با نظریه نظم جرجانی، شباهت نظریه بافت موقعیت و موضوع اقتضای حال و خطاب در بلاغت عربی.

کلیدواژه ها:

نظریه نظم ، نظریه بافت موقعیت ، بافت و سیاق ، عبدالقاهر جرجانی ، جی. آر فرث