بررسی وضعیت امنیت غذایی روستاییان و تعیین رابطه آن با مشخصه های جمعیت شناختی آنان (مورد مطالعه: شهرستان زنجان)

هدف اصلی این تحقیق بررسی وضعیت امنیت غذایی روستاییان شهرستان زنجان و تعیین رابطه آن با مشخصه ­های جمعیت شناختی آنان بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، تمامی سرپرستان خانوار در مناطق روستایی شهرستان زنجان بود که بر اساس آمار سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۵)، تعداد آن ها ۲۵۸۶۴ خانوار گزارش شده است. با توجه به فرمول بارتلت و همکاران (۲۰۰۱)، حجم نمونه ۳۷۹ نفر برآورد گردید که برای دستیابی به نمونه ­ها از روش نمونه­ گیری چندمرحله ­ای استفاده شد. ابزار گردآوری داده ­ها در این پژوهش پرسشنامه بود که روایی محتوایی آن با نظر پانلی از کارشناسان و متخصصان در زمینه موضوع مورد پژوهش مورد تایید قرار گرفت. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق، در مرحله پیش ­آزمون از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای بخش­ه ای مختلف پرسشنامه در حد مناسب (بالای ۰/۷) بود. بر اساس نتایج تحقیق در خصوص وضعیت امنیت غذایی خانوارهای روستایی بر مبنای شاخص­های نه­ گانه مقیاس دسترسی ناامنی غذایی خانوار مشخص شد که بیشترین فراوانی (۴/۶۷ درصد) مربوط به پاسخگویانی بود که در وضعیت ناامنی شدید به سر  می ­بردند. نتایج تحلیل همبستگی حاکی از آن بود که متغیر وضعیت امنیت غذایی با متغیرهای سابقه کار کشاورزی، فاصله روستا با نزدیک­ترین شهر و فاصله روستا با نزدیک ­ترین بازار و مرکز خرید رابطه منفی و معنی­دار و با سه متغیر مساحت اراضی آبی، میزان درآمد ماهانه از فعالیت غیر کشاورزی و سطح مشارکت و ارتباطات اجتماعی رابطه مثبت و معنی ­دار داشت. با توجه نتایج آزمون مقایسه ای مشخص شد که بین وضعیت امنیت غذایی پاسخگویان مطالعه شده برحسب متغیر شغل اصلی تفاوت معنی دار وجود داشت.

کلیدواژه ها:

شهرستان زنجان ، ناامنی غذایی ، روستاییان ، مشخصه های جمعیت شناختی