تحلیل اجمالی فرایند اجرای مسکن مهر

رده بندی دیویی: 363/580955
شابک: 978-600-113-204-9
رده بندی کنگره: 1397 2ر9الف/7288/78
شماره کتابشناسی ملی: 5458981
شناسه ملی سند علمی: R-1224505
تاریخ درج در سایت: 16 خرداد 1400
سال انتشار: 1397
تعداد صفحه: 112
زبان: فارسی
مشاهده: 1,914

فایل این کتاب در 112 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این کتاب:

چکیده کتاب:

تامین مسکن اقشار کم درآمد، وظیفه و ب هدنبال آن، از برنام ههای همه کشورها بوده است. با گسترش شهرنشینی در ایران و مهاجرت گسترده از روستا به شهر، تغییر الگوی سکونت از خانواده های گسترده به خانوارهای مستقل و همچنین، رشد جمعیت و افزایش جمعیت جوان دردهه اخیر، تامین مسکن از نیازهای اصلی خانوارها بوده که دولت ها همواره ب هدنبال راهکاری برای آن بود هاند. در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مشکل تامین مسکن گروه های کم درآمد همواره از مسائل اساسی دولت ها بوده و به این منظور سیاست های مختلفی همچون واگذاری زمین دولتی، فروش متری مسکن، واگذاری مسکن به صورت اجاره به شرط تملیک، حمایت از انبوه سازان، حمایت از مسکن اجاره ای، واگذاری حق بهره برداری از زمین به کار گرفته شده است. طرح مسکن مهر گسترده ترین برنامه ساخت و عرضه متمرکز مسکن در یکصد سال ۱ میلیون واحد مسکونی آغاز / اخیر کشور است که از سال ۱۳۸۶ با هدف احداث ۵ می توان آن را به عنوان یک چرخش ساختاری در سیاست گذاری و تمرکز بر » گردید و نوشته .« هدف تامین واحدهای مسکونی ملکی برای گروه های کم درآمد قلمداد نمود حاضر برآن است که ضمن ارائه گزارشی مختصر از طرح مسکن مهر، به ارائه یک برش تحلیلی از برنامه ها و اقدامات این طرح بپردازد. در این راستا، ابتدا فرضیاتی مستخرج از تجربیات بین المللی ب هعنوان چارچوب ورود به بحث ارائه شده و در ادامه، به اهداف مسکن مهر و حجم تعهدات آن، گزارش اقدامات انجام شده در دولت نهم و دهم و ادامه ی آن در دولت یازدهم پرداخت هشده است. در تحلیل و ارزیابی این طرح، لازم است به این نکته توجه شود که طرح مسکن مهر ب هعنوان برنام هی ویژه ای مورد تحلیل قرار می گیرد که میزان ورود دولت در برنام هریزی، تصویب قوانین و لوایح مرتبط و مدیریت ساخ توسازها و حجم اعتبارات و نقدینگی اختصاص داده شده به آن، بی سابقه بوده است. به تبع آن، لازم است که انتظارات برآمده از این طرح در تناسب با اولویتی که به آن در برنام ههای دولت نهم و دهم ازنظر اعتباری، قانونی و سازمانی داده شده است، مورد بررسی قرار گیرد. تحلیل و ارزیابی این طرح در سه بخش -۱ برنامه ریزی کالبدی و مدیریت ساخت، ۲- ارزیابی اقتصادی و ۳- ارزیابی اجتماعی طرح انجام شده است. بخش نخست با روش تحلیل محتوای برنام هها از سطوح راهبردی و سیاس تگذاری تا طر حها و تحق قپذیری آن، از طریق بررسی مصداق های غالب صورت گرفته است. ارزیابی انجام شده در بخش های دوم و سوم مبتنی بر تحلیل کمی و کیفی می باشد.

پیش گفتار کتاب

«مسکن» به عنوان یکی از نخستین نیازهای انسان بوده و حق طبیعی ساکنین هر سکونتگاهی محسوب می شود. با گسترش شهرنشینی در ایران و مهاجرت گسترده از روستا به شهر ، تغییر الگوی سکونت از خانواده های گسترده به خانواده های هسته ای و مستقل و همچنین ، رشد جمعیت و افزایش جمعیت جوان در دهه اخیر، تامین مسکن از نیازهای اصلی خانوارها بوده که دولت ها همواره به دنبال راهکاری برای آن بوده اند. هر یک از سیاستهای مسکن، آثار و پیامدهایی برای کشور داشته که نیازمند بررسی و ارزیابی است. طرح مسکن مهر گسترده ترین برنامه ساخت و عرضه متمرکز مسکن در تاریخ اخیر کشور است که از سال ۱۳۸۶ با هدف احداث ۱/۵ میلیون واحد مسکونی و افزایش آن به حدود دو میلیون و سیصد واحد کلید خورد و به  ۲/۲۱۰/۰۰۰ واحد، تسهیلات بانکی پرداخت شد. این طرح که می توان آن را به عنوان یک چرخش ساختاری در سیاست گذاری و تمرکز بر هدف تامین واحدهای مسکونی ملکی برای گروه های کم درآمد قلمداد نمود، می توانست فرصت های بی شماری را در جهت تامین مسکن در اختیار دولت قرار دهد. این طرح، به دلیل گستردگی، آثار و پیامدهای دامنه داری در ابعاد مختلف بر کشور داشته و از این رو نیازمند توجه جدی و ارزیابی عمیق و همه جانبه است. براین اساس، طرح حاضر به دنبال ارائه یک تحلیل کلان از سیاستگذاری مسکن مهر و اثرات آن در راستای محورهای اقتصادی- اجتماعی- کالبدی و فنی بوده است. این گزارش، توسط مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و با همکاری معاونت ساختمان و مسکن وزارت راه و شهرسازی و صاحبنظر ان مرتبط تهیه شد و با دستور وزیر محترم راه و شهرسازی وقت مقرر شد که به عنوان یک گزارش ملی به چاپ رسد. مرکز تحقیقات راه ، مسکن و شهرسازی آمادگی دارد گزارشهای تحلیلی و علمی دیگر را درمورد طرح مسکن مهر پس از طی مراحل و تایید شورای انتشارات منتشر نماید. 

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: معرفی طرح مسکن مهر 
-۱-۱ مقدمه  
-۲-۱ هدف پیش بینی شده طرح 
-۳-۱ تعداد واحدهای مسکونی پیش بینی شده و مدیریت سازمانی طرح  
-۴-۱ منابع تامین اعتبار طرح  
-۵-۱ پیشرفت طرح تا پایان دولت دهم 
-۱-۵-۱ واحدهای مسکونی  
-۲-۵-۱ خدمات زیربنایی و روبنایی . 
-۶-۱ پیشرفت طرح تا ۲۵ آذر ۱۳۹۷ (دولت یازدهم و دوازدهم)  
-۱-۶-۱ اهم مسائل و چالش های اجرا و تکمیل پروژه های طرح مسکن مهر در دولت یازدهم 
-۱-۱-۶-۱ نظام تامین مالی . 
-۲-۱-۶-۱ افزایش قیمت تمام شده ساخت مسکن مهر  
-۳-۱-۶-۱ عدم پیش بینی امکانت سکونتی و خدمات زیربنائی و روبنائی و به تبع آن عدم امکان تحویل به موقع واحدهای مسکن مهر تکمیل شده  
-۴-۱-۶-۱ عدم توجه به توان مالی گروه های هدف طرح مسکن مهر  
-۲-۶-۱ پیشرفت ساخت، اتمام و تحویل واحدها در دولت یازدهم  
-۳-۶-۱ اقدامات دولت یازدهم در تامین زیرساخت و خدمات و دسترسی های طرح مسکن مهر  
-۴-۶-۱ مدیریت اعتبارات حاصل از بازپرداخت تسهیلات مسکن مهر در دولت یازدهم  
-۱-۴-۶-۱ تامین منابع مورد نیاز برای تکمیل پروژه های مسکن مهر 
-۲-۴-۶-۱ راه اندازی صندوق پس انداز مسکن یکم  
-۳-۴-۶-۱ افزایش سرمایه بانک مسکن به میزان ۵۰ هزار میلیارد ریال  
فصل دوم: تحلیل طرح از نظر برنامه ریزی کالبدی، تامین مسکن و مدیریت ساخت  
 -۱-۲ راهبردها و سیاست های حاکم بر طرح و التزام به آن 
-۱-۱-۲ رویکرد توسعه در برنامه ریزی مسکن مهر 
-۲-۱-۲ هماهنگی با اسناد بالادست طرح های توسعه شهری  
-۳-۱-۲ برنامه ریزی تامین مسکن در هماهنگی با طرح جامع مسکن و برنامه های توسعه  
-۴-۱-۲ تامین سرانه های کاربری های شهری  
-۵-۱-۲ الگوی زندگی ایرانی اسلامی و سیمای محیط  
-۶-۱-۲ بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان  
-۷-۱-۲ ارتقای فن ساخت با استفاده از فناوری های نوین و صنعتی سازی 
-۸-۲-۱ برآورد هزینه ها برپایه اصول مهندسی ارزش  
-۲-۲ تهیه و یا ارجاع به آیین کارها و دستورالعمل های لازم الاجرا  
-۳-۲ فرایند انتخاب مجریان و الگوهای پیش بینی شده برای نظارت و پایش مراحل مختلف طراحی و اجرا  
-۴-۲ ترویج، نوآوری و افزایش مهارت های ساخت 
فصل سوم: تحلیل و ارزیابی اقتصادی  
-۱-۳ تامین مالی مسکن مهر و متغیرهای پولی  
-۲-۳ مسکن مهر و صنایع وابسته  
-۳-۳ تاثیرات مسکن مهر بر قیمت مسکن 
-۴-۳ مسکن مهر، رشد اقتصادی و اشتغال  
-۵-۳ مسکن یا سایر صنایع؛ سودآوری کدامیک بیشتر است؟ . 
-۶-۳ تجارب جهانی  
-۱-۶-۳ سهم مسکن اجتماعی و تعداد آن در کشورهای منتخب 
-۲-۶-۳ نقش دولت و بخش خصوصی در تولید بخش مسکن 
-۷-۳ نتیجه گیری  
فصل چهارم:تحلیل و ارزیابی اجتماعی  
-۱-۴ وجود شکاف و ضعف همبستگی اجتماعی میان ساکنان مسکن مهر با ساکنان مناطق نزدیک 
-۲-۴ ناپایداری جمعیت در مساکن مهر  
-۳-۴ کمبود اعتماد اجتماعی بین ساکنان مسکن مهر  
-۴-۴ بحران آسیب های اجتماعی در مساکن مهر 
-۵-۴ بحران امنیت  
-۶-۴ تنزل رضایت از زندگی 
-۷-۴ تقویت مهاجرت به شهرهای بزرگ  
-۸-۴ عدم تحقق عدالت اجتماعی 
-۹-۴ زوال اعتماد اجتماعی، شکاف دولت- ملت  
-۱۰-۴ دوری از شهر و فقدان اشتغال محلی  
فهرست منابع . 
 پیوست ۱

نمایش کامل متن

نویسندگان