شناسایی و تعیین ویژگی‎های ژنومی آلل‎های خودناسازگاری در گونه‎های وحشی گلابی

گونه‎های گلابی، سیستم خودناسازگاری گامتوفیتی نشان می‎دهند که به‎طور گسترده‎ در میان گیاهان گل دار وجود دارد. این سیستم، از طریق مکانیزم شناسایی دانه‎ گرده - مادگی از خودباروری جلوگیری می‎کند. تنوع آلل‎های خودناسازگاری یافت شده در ژنوتیپ‎های ایرانی نشان دهنده ردپای ترکیب ژنتیکی معنی‎دار گونه‎های دیگر است؛ بنابراین، ژرم‎پلاسم ایران به‎عنوان بهترین منبع تنوع برنامه‎های به‎نژادی است. بدین منظور، در این مطالعه، آلل‎های خودناسازگاری ۶۴ ژنوتیپ از چهار گونه گلابی؛ Pyrus communis، Pyrus salicifolia، Pyrus syriaca و Pyrus ussuriensis، از ایران و اروپا با استفاده از آغازگرهای عمومی و اختصاصی به روش مبتنی بر واکنش زنجیره‎ای پلی‎مراز شناسایی شد. نتایج، ۲۳ آلل خودناسازگاری شامل PcS۱۲۵-PcS۱۰۱ را مشخص کرد و وجود آلل جدید PcS۱۲۷ در تعدادی از ژنوتیپ‎های وحشی گونه P. communis از ایران و هم چنین حضور آلل S۸ را در گونه P. pyrifolia syn. P. serotina آشکار نمود. در اکثر ژنوتیپ‎ها آلل جدید PcS۱۲۷ با آلل دوم PpS۸ همراه بود که نشان می‎دهد این گیاهان از زیر گروه یا جمعیتی حاصل شده‎اند که سهم P. pyrifolia syn. P. serotina در دورگ‎گیری بسیار برجسته بوده است. براساس نتایج آلل‎های خودناسازگاری یافت شده، ژنوتیپ‎های ایرانی دارای ترکیب آللی متفاوتی از ارقام و ژنوتیپ‎های اروپایی است چرا که در ژنوتیپ‎های ایرانی ردپای آلل‎های خودناسازگاری گونه‎های مختلف جنس گلابی، یافت شده است. هم چنین، کاربرد این روش در ۲۱ رقم با S - آلل‎های شناسایی شده، امکان شناسایی مجدد ترکیب آللی - S و ژنوتیپ‎های خودناسازگاری رقم وردی، با S - آلل‎های PcS۱۰۴/PcS۱۰۱ و رقم کونسیلر آلاکوئر با S - آلل‎های PcS۱۰۵/PcS۱۲۳/PcS۱۰۳ را فراهم کرد.

کلیدواژه ها:

Pyrus species ، S-allele ، Allele-specific PCR ، گونه‎های گلابی ، آلل‎های‎ S ، واکنش زنجیره‎ای پلی‎مراز ، آلل‎های اختصاصی