اثر برهم کنش قارچ ریشه آربوسکولار و علف هرز تاج خروس ریشه قرمز (Amaranthus retroflexus L.) بر رشد و عملکرد آفتابگردان در شرایط تنش آبی

مدیریت عناصر خاک با استفاده از کودهای بیولوژیک از ارکان کشاورزی پایدار محسوب می شود. به منظور بررسی اثر برهم کنش قارچ ریشه آربوسکولار و علف هرز تاج خروس ریشه قرمز بر رشد و عملکرد آفتابگردان در شرایط تنش آبی، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۵ در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. تیمارها شامل آبیاری در سه سطح به عنوان فاکتور اصلی (۱۰۰، ۸۰ و ۶۰ درصد ظرفیت مزرعه­ای) و فاکتورهای فرعی شامل قارچ ریشه در دو سطح (با قارچ و بدون قارچ) و وجین و حضور علف هرز تاج خروس بود. نتایج نشان داد که علف هرز، عملکرد دانه را در شرایط آبیاری نرمال تا ۴۲ درصد کاهش داد و کاربرد قارچ توانست افت عملکرد ایجاد شده را تا ۲۹ درصد جبران کند. حضور علف هرز در شرایط تنش آبی ملایم و شدید به ترتیب باعث کاهش ۳۵ و ۵۲ درصدی عملکرد دانه آفتابگردان شد و کاربرد قارچ ریشه قادر به جبران افت عملکرد دانه تا حدود ۴ و ۵۱ درصد شد. نتایج برهم کنش تنش آبی شدید و حضور علف هرز نشان دادکه عملکرد روغن، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت تا ۵۷، ۳۶ و ۲۵ درصد کاهش یافت و کاربرد قارچ ریشه، افت ایجادشده را به ترتیب تا ۶۳، ۲۵ و ۲۰ درصد جبران کرد. به نظر می رسد که کاربرد قارچ ریشه می­تواند باعث کاهش اثرات سوء تنش آبی و علف هرز و بهبود ویژگی­های رشد و عملکرد آفتابگردان شود.

کلیدواژه ها:

Biological yield ، Field capacity ، Grain yield ، Harvest index ، Oil yield. ، ظرفیت مزرعه ای ، عملکرد بیولوژیک ، عملکرد دانه ، عملکرد روغن.