برآورد برخی ویژگیهای رشدی و مرتبط با شوری و تعیین حد آستانه تحمل به تنش شوری در گیاه خارمریم (Silybum marianum L.)

به منظور ارزیابی تحمل به شوری گیاه دارویی خارمریم آزمایشی به صورت طرح کاملا تصادفی با ۳ تکرار به صورت گلدانی در گلخانه مرکز ملی تحقیقات شوری انجام شد. تیمار آزمایش شامل ۵ سطح ۴۴/. (شاهد)، ۳، ۶، ۹ و ۱۲ دسی زیمنس بر متر بود. نتایج نشان داد که اعمال سطوح شوری به طوری معنی داری سبب کاهش تمامی صفات مورد مطالعه شد. به طوری که در خصوص برخی صفات رشدی و مرتبط با عملکرد، افزایش شوری از تیمار شاهد تا شوری ۱۲ دسی زیمنس بر متر سبب کاهش ۸۹ درصد ارتفاع بوته، ۷۹ درصد عملکرد دانه، ۴۶ درصد عملکرد بیولوژیک و ۵۹ درصد در میزان شاخص برداشت گیاه شد. همچنین با افزایش سطح شوری محتوای آب نسبی با کاهش ۸۶/۹ درصد و نشت یونی گیاه با افزایش ۵۳/۳۸ درصد مواجه شدند. عناصر پتاسیم و سدیم اندام هوایی گیاه نیز به طور معنی داری تحت تاثیر شوری قرار گرفتند، به طوری که افزایش شوری از شاهد تا ۱۲ دسی زیمنس بر متر تاثیر معنی داری بر کاهش نسبت پتاسیم به سدیم داشت و سبب کاهش ۶۹ درصدی نسبت پتاسیم به سدیم شد. نتایج نشان داد که حد آستانه تحمل به تنش (عملکرد بذر) برابر با ۱۹/۰ دسی زیمنس بر متر و کاهش ۵۰ درصد عملکرد در شوری ۲۱/۷ دسی زیمنس بر متر به دست آمد. به طورکلی با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد گیاه خارمریم مقاومت بالایی به شوری ندارد.

کلیدواژه ها:

پتاسیم ، سدیم ، عملکرد بذر ، محتوای آب نسبی ، نشت یونی