مطالعه آزمایشگاهی تداخل آب شور و شیرین کم عمق بر توزیع شوری در ناحیه اشباع و غیراشباع با استفاده از مدل فیزیکی

اختلاط آب شور و شیرین در آبخوانهای نزدیک ساحل دریاها و حاشیه شورهزارها باعث محدودیت استفاده از منابع آبزیرزمینی باکیفیت میگردد. از طرف دیگر افزایش غلظت آبخوان آب شور در نتیجه تبخیر از سطح خاک و کاهش هد فشاری در آبخوان شیرین در نتیجه برداشت بیرویه از آبخوان، باعث پیشروی جبهه اختلاط، به سمت آبخوان آب شیرین خواهد شد. در این تحقیق با ساخت مدل فیزیکی، ناحیه اختلاط و نحوه توزیع نمک در دو قسمت اشباع و غیراشباع محیط متخلخل مورد بررسی قرار گرفته است. چهار سناریو ی مختلف هیدرولیکی شامل سطح ایستابی برابر آب شور و شیرین، سطح آب شیرین بالاتر از آب شور و دو سطح ایستابی شور بالاتر (۱۰ و ۱۵ سانتی متر) از آب شیرین در آبخوان مورد بررسی قرار گرفت. غلظت آب شور dS/m ۲۰ و غلظت آب شیرین dS/m ۹۸/۰ بود. ابعاد مدل فیزیکی برابر با ۱×۱×۴ متر بود. نتایج نشان داد شکل سطح ایستابی، عامل مهمی در نحوه توزیع و پراکنش شوری در هر دو ناحیه اشباع و غیراشباع می باشد. با کاهش سطح آب در مخزن آب شیرین به میزان ۱۰ و ۱۵ سانتی متر مرز بین ناحیه کم شور و شور در زیر سطح ایستابی به ترتیب ۵۵ و ۹۶ سانتی متر پیشروی و با افزایش سطح آب در مخزن آب شیرین به میزان ۵ سانتی متر، همان ناحیه ۲۸ سانتی متر پسروی داشته است.

کلیدواژه ها:

آبخوان کم عمق ، جبهه اختلاط ، گرادیان هیدرولیکی ، محیط متخلخل ، مدل فیزیکی