تحلیل حجاب عرفانی از دیدگاه ابن عربی

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 342

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPLLU-11-3_002

تاریخ نمایه سازی: 25 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

حجاب عرفانی، یکی از موضوع های مهم در سنت عرفانی اول و دوم است. ابن عربی، عارف قرن هفتم، با کاربرد آیات و احادیث، وجود حجاب عرفانی را ثابت کرد. او عالم هستی را نتیجه تجلی اسماء و صفات خداوند می داند و از سوی دیگر همین اسماء و صفات خدا، خود حجابی بین بنده و پروردگار است؛ این حجاب ها سبب می شود تا انسان خداوند را نشناسد. ازنظر هستی شناسی، این حجاب ها زدوده نمی شوند؛ زیرا احدیت ذات خداوند را آشکار می کنند و این زدودن به نابودی ممکنات می انجامد؛ اما از دیدگاه سیر و سلوکی، سالک این حجاب ها را با پیمودن مقامات و احوال می تواند کنار زند و به قرب الهی دست یابد. رفع حجاب، به کشف و آگاهی سالک از امور غیبی و واردات قلبی می انجامد و سبب شناخت او از خداوند می شود. پس می توان گفت، حجاب های معرفت شناختی با سلوک و حجاب های هستی شناختی با معرفت زدوده می شوند. درنتیجه حجاب در سنت عرفانی اول یک کاستی و نقص است و سالک باید به زدودن آن توجه کند؛ اما در سنت عرفانی دوم، حجاب یک واقعیتی است که در چینش نظام هستی تاثیر می گذارد و درواقع کمال است؛ رفع حجاب در اینجا معنی ندارد و فقط رفت وآمد در حجاب و گذر از حجابی به حجابی دیگر منظور است. ابن عربی برای انواع حجاب و زدودن آنها دسته بندی ای ارائه می کند که درخور تفکر است؛ به همین سبب لازم است حجاب عرفانی در سیستم فکری او به روش توصیفی ـ تحلیلی، بررسی و از ناسازگاری های ظاهری آن در نظام فکری اش گره گشایی شود.

نویسندگان

عظیم حمزئیان

استادیار گروه عرفان و تصوف دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

قدرت ا... خیاطیان

دانشیار گروه عرفان و تصوف دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

سمیه خادمی

دانشجوی دکتری رشته عرفان و تصوف دانشگاه سمنان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • نهج البلاغه ...
  • ابونعیم اصبهانی، حافظ (بی تا). حلیه الاولیاء و طبقات ...
  • ابن عربی، محیی الدین (۱۳۸۱). حجاب هستی، ترجمه گل بابا ...
  • (۱۳۷۵). رسائل ابن عربی، به تصحیح نجیب مایل هروی، تهران: ...
  • (۱۳۸۸). فتوحات مکیه (باب معارف)، ترجمه و مقدمه و تعلیق ...
  • (۱۳۸۹). فتوحات مکیه (باب معاملات)، ترجمه و مقدمه و تعلیق ...
  • (۱۳۹۱). فتوحات مکیه (باب منازلات)، ترجمه و مقدمه و تعلیق ...
  • (۱۳۷۰). فصوص الحکم، به تصحیح ابوالعلاء عفیفی، تهران: الزهراء ...
  • (۱۳۹۲). فصوص الحکم، ترجمه و تحلیل محمدعلی موحد و صمد ...
  • (۱۳۸۳). کشف المعنی عن سر اسماء الله الحسنی، ترجمه علی ...
  • بقلی شیرازی، شیخ روزبهان (۱۳۷۴). شرح شطحیات، مصحح هانری کربن، ...
  • جرجانی، سید شریف (۱۳۰۶ق). التعریفات، بیروت: دارالسرور ...
  • جندی، مویدالدین محمود (۱۳۶۱). شرح فصوص الحکم، به تصحیح سید ...
  • چیتیک، ویلیام (۱۳۹۱). معرفت شناسی و هرمنوتیک از منظر عرفانی، ...
  • حمزئیان، عظیم؛ اسدی، سمیه (۱۳۹۵). «بررسی حجاب های عرفانی از ...
  • خوارزمی، تاج الدین حسین (۱۳۶۴). شرح فصوص الحکم، به اهتمام ...
  • خیاطیان، قدرت الله (۱۳۹۱). «حجاب قرآنی و نسبت آن با ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۷۷). لغت نامه، تهران: چاپ دانشگاه تهران ...
  • سراج طوسی، ابونصر (۱۹۱۴م). اللمع فی التصوف، به تصحیح رینولد ...
  • عراقی، فخرالدین (۱۳۶۳). کلیات عراقی، به تصحیح سعید نفیسی، تهران: ...
  • غزالی، ابوحامد محمد (۱۳۸۶). ترجمه احیاء علوم الدین، مویدالدین خوارزمی، ...
  • قیصری، داوود (۱۳۸۷). مقدمه شرح قیصری بر فصوص الحکم، سید ...
  • کاشانی، عبدالرزاق (۱۳۷۷). اصطلاخات الصوفیه، محمد خواجوی، تهران: مولی، چاپ ...
  • مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۴ق). بحار الانوار، بیروت: موسسه الوفاء ...
  • محمد بن منور (۱۳۸۶). اسرار التوحید فی مقامات ابی سعید، ...
  • مستملی بخاری، اسماعیل (۱۳۶۳). شرح التعرف لمذهب التصوف، با تحقیق ...
  • مشرف، مریم؛ حیدرزاده سردرود، حسن (۱۳۸۳). «حجاب عرفانی در معارف ...
  • مولوی، جلال الدین محمد بلخی (۱۳۸۶). فیه ما فیه، بدیع ...
  • (۱۳۹۱). مثنوی معنوی، به اهتمام رینولد نیکلسون. تهران: آدینه سبز، ...
  • میرباقری فرد، علی اصغر (۱۳۹۱). «عرفان عملی و نظری یا ...
  • نجم الدین رازی، عبدالله بن محمد (۱۳۷۹). مرصاد العباد من ...
  • نسفی، عزیزالدین (۱۳۸۶). انسان کامل، مصحح ماریژان موله، تهران: طهوری ...
  • هجویری، علی بن عثمان (۱۳۷۵). کشف المحجوب، به تصحیح ژوکوفسکی، ...
  • نمایش کامل مراجع