پیش بینی تغییرات نیم رخ سطح ایستابی بین زهکش های دو عمقی در اراضی شالیزاری

برای بهبود بهره­وری شالیزارها و فراهم کردن امکان کشت دوم در اراضی شالیزاری شمال کشور، احداث سیستم­های زهکشی زیرزمینی ضروری می­باشد. یکی از سیستم­های زهکشی، زهکش­های دو عمقی می­باشند که با توجه به هزینه­های کم­تر و امکان زهکشی کنترل شده نصب می­شوند. کارایی این سیستم­های زهکشی و نصب آن­ها، به مقدار زیادی به دانش کافی از جریان آب در خاک و استفاده از روش مناسب طراحی بستگی دارد. در این تحقیق، مدلی تحلیلی برای پیش­بینی نوسانات سطح ایستابی بین دو زهکش زیرزمینی نصب شده در دو عمق مختلف در اراضی شالیزاری ارایه می شود. معادله دیفرانسیل حاکم بر جریان در حالت دو بعدی و حالت اصلاح شده با اعمال بار جریان عمودی (به دلیل لایه­بندی خاص خاک) حل شد. نتایج حل با مقادیر سطح ایستابی اندازه­گیری شده در پایلوت اراضی شالیزاری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری واسنجی و ارزیابی شدند. روش اصلاح شده با توجه به در نظر گرفتن اثر مقاومت لایه­ها در مقابل جریان عمودی آب در خاک، پیش­بینی مناسب و دقیق­تری نسبت به روش حل دو بعدی داشت. به طور میانگین، این روش، حداکثر ارتفاع و منحنی سطح ایستابی را به­ترتیب با ۳ و ۲۱ درصد اختلاف نسبت به مقادیر اندازه­گیری شده، پیش­بینی کرد. بنابراین، برای طراحی مناسب سیستم زهکشی دو عمقی و بهره­برداری بهتر از آن­ها در اراضی شالیزاری، استفاده از روش اصلاح شده توصیه می­شود. 

کلیدواژه ها:

جریان عمودی ، جریان غیرماندگار ، حل تحلیلی دو بعدی ، لایه کفه شخم ، معادله بیر